Συναντάμε τον εργένη Άρη Νικολόπουλο (Μιχάλης Σαράντης) σε μία όχι και τόσο συναρπαστική φάση της ζωής του. Τα πράγματα με την εταιρία εισαγωγής μηχανών εσπρέσο που έχει στήσει δεν πάνε καλά και τα νοίκια στα χρόνια της Kρίσης είναι υψηλά. Και παρ' όλο που ονειρεύεται ταξίδια στο Μιλάνο και στο Λονδίνο –όπως κάθε Γλυφαδιώτης που σέβεται τον εαυτό του– ο μοναδικός εφικτός προορισμός, προς το παρόν, είναι το σπίτι του πεθαμένου παππού του Αριστείδη, στου Παπάγου. Τουλάχιστον εκεί μπορεί να μείνει δωρεάν· άλλωστε, είναι σίγουρος, δεν θα είναι για πολύ.
Το σπίτι του απόστρατου αξιωματικού αναδίδει το αμυδρό άρωμα των παιδικών του χρόνων. Όμως τίποτα δεν φαίνεται να έχει κινηθεί από τότε σε αυτό το ναρκωμένο, ξεχασμένο προάστιο, που μυρίζει λες στρατιωτική ναφθαλίνη. Αυτό θα του πουν και οι παλιοί του φίλοι, όσοι έχουν ξεμείνει εκεί, μαζί με τους ηλικιωμένους στρατιωτικούς. «Είμαι σε μεταβατική φάση», φροντίζει να τους προειδοποιήσει, αλλά εκείνοι επιχειρούν να τον προσγειώσουν: «Καλά, άσε φίλε, κι εμείς έτσι λέγαμε, κι έχουμε κολλήσει εδώ. Η κατάρα του στρατηγού!»
Αρχικά, ο 30άχρονος Άρης αρνείται να συμβιβαστεί. Η εικόνα που έχει για τον εαυτό του (επιχειρηματίας) δεν πείθει κανέναν, αλλά δεν είναι έτοιμος να παραδώσει τα όπλα. Όμως, θες από ανία, θες από νοσταλγία, θες από ανάγκη, αφήνει χώρο στην παλιοπαρέα να ξαναμπεί στη ζωή του. Για λίγο θα τους ενώσει το κοινό, πλακατζίδικο παρελθόν τους. Όμως τα χρόνια έχουν περάσει και τα παιδιά που ήξερε κάποτε, έχουν μεταμορφωθεί σε ενήλικες. Τους οποίους ο Άρης, στην πραγματικότητα, δεν γνωρίζει πια.
Στο μεταξύ, διαισθάνεται περικυκλωμένος από την αύρα του παππού του. Συνειδητοποιεί πόσο του μοιάζει και, επιπλέον, γνωρίζει έναν παλιό του φίλο, τον ηλικιωμένο (και, παραδόξως, Κομμουνιστή) Βάσο. Αρχίζει λοιπόν να κάνει παρέα μαζί του. Ενώ το νυσταγμένο προάστιο αρχίζει να τον υπνωτίζει, να καθησυχάζει τους ρυθμούς και τις φιλοδοξίες του και, άθελά του, να τον ενσωματώνει, ο Άρης συνειδητοποιεί ότι ο ένδοξος παππούς είχε κάνει κάτι που η γειτονιά δεν μπόρεσε να του συγχωρέσει.
Μέχρι τώρα, ο Άρης ήταν ένας τυπικός 30άρης των χρόνων της Κρίσης, ο οποίος επεδίωκε χρήματα και καταξίωση για να ανατρέψει τις δυσοίωνες προοπτικές ενός μέλλοντος διαφορετικού από εκείνου που του είχαν κάποτε υποσχεθεί. Δεν είχε το παραμικρό ενδιαφέρον για την πολιτική και για το ιστορικό παρελθόν της χώρας του ή και της ίδιας του της οικογένειας. Όμως, σταδιακά, θα έρθει σε επαφή και με τα δύο. Και, αφού θα δει τις σχέσεις του να δοκιμάζονται και τα μυστικά να έρχονται στο φως, θα αλλάξει για πάντα.
Ο Απόστρατος του Ζαχαρία Μαυροειδή είναι μία από τις καλύτερες ταινίες που είδαμε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τον περασμένο Νοέμβριο (Βραβείο Κοινού Fischer και Βραβείο Νεότητας) και μία από τις κορυφαίες ελληνικές των τελευταίων χρόνων. Η εμπνευσμένη επιλογή του τόπου όπου διαδραματίζεται η ιστορία, ο ευφυής τρόπος με τον οποίον ο ήρωας ενηλικιώνεται και μαθαίνει να μην κοιτάζει απλώς αλλά να βλέπει, το διακριτικό μα τόσο εύστοχο κοινωνικοπολιτικό μήνυμα, η λεπτή ειρωνεία και, κυρίως, η συγκινητική έκπληξη του φινάλε (ας μην την αποκαλύψουν οι θεατές σε όσους δεν την έχουν δει), είναι αρετές που δεν επιτρέπεται να αγνοήσεις.
Ελλάδα 2019
Σκηνοθεσία: Ζαχαρίας Μαυροειδής
Πρωταγωνιστούν: Μιχάλης Σαράντης, Γιώτα Φέστα, Θανάσης Παπαγεωργίου, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Γιάννης Νιάρρος, Άκης Σακελλαρίου, Ξένια Καλογεροπούλου
Διανομή: Danaos Films
Απόστρατος
Να ένας πρωτότυπος, συγκινητικός, ήσυχος τρόπος για να μιλήσεις για τον Εμφύλιο, για τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις, για τα ταμπού και για την ενηλικίωση: η ταινία του Ζαχαρία Μαυροειδή είναι διαμαντάκι –μόνο μην αποκαλύψετε το φινάλε της...