Διανύουμε την πιο ζεστή βδομάδα του χρόνου. Μια καλή λύση για τον καύσωνα και τις θερμοκρασίες που πιθανότατα θα «γλύψουν» τους 46 βαθμούς Κελσίου στην Αθήνα, είναι το home cinema, με το κλιματιστικό για μοναδικό σύμμαχο.
Ακολουθεί μια λίστα από ταινίες στις οποίες οι υψηλές θερμοκρασίες όρισαν την ατμόσφαιρα, τις πράξεις και την ψυχολογία των ηρώων. Ταινίες που αγαπήσαμε και στις οποίες ο καύσωνας αποτελούσε βασικό στοιχείο στη σκηνοθεσία και την πλοκή...
Rear Window (1954)
Έχοντας μια σταθερή οπτική, που κρατάει τον θεατή καθηλωμένο μαζί με τον ήρωα (Τζέιμς Στιούαρντ) ο οποίος βρίσκεται σε αναπηρική καρέκλα, ο Χιτς δημιουργεί ένα ολόκληρο σύμπαν από χαρακτήρες σε εκείνη την αξέχαστη αυλή που έβλεπαν τα παράθυρα των πολυκατοικιών. Η υπερβολική ζέστη είναι ο λόγος που αναγκάζονται οι ένοικοι να κρατάνε τα παράθυρα ανοιχτά και να είναι εκτεθειμένοι στους γείτονες. Πέρα από τη δημιουργία ενός πανούργου σασπένς, που παραδόξως εντείνει η απουσία δράσης, η πιο δαιμόνια παράμετρος της ταινίας είναι το ηδονοβλεπτικό σχόλιο, τόσο για τον ήρωα όσο και για τη φύση του ίδιου του κινηματογράφου.
12 Angry Men (1957)
Δώδεκα ένορκοι κλείνονται σε ένα δωμάτιο για να καταδικάσουν με συνοπτικές δοκιμασίες ένα αγόρι που κατηγορείται ότι διέπραξε μια δολοφονία. Όμως, ο προοδευτικός χαρακτήρας του Peter Fonda είναι αυτός που την τελευταία στιγμή σπέρνει το σπόρο της αμφιβολίας και σπάει την ομοφωνία. Η κουφόβραση στη Νέα Υόρκη είναι αφόρητη και η ζέστη πυροδοτεί τις ηθικές συγκρούσεις. Kλειστοφοβικό δράμα, διορατικά σκηνοθετημένο από τον Σίντνευ Λιούμετ ως προς τις συνθήκες κλειστοφοβίας, με δώδεκα ερμηνείες απίστευτου νεύρου και με τους ανεμιστήρες να μη βοηθάνε καθόλου.
Body Heat (1981)
Εν μέσω αφόρητου καύσωνα, θα δημιουργηθεί ένας παράνομος δεσμός ανάμεσα σε μια παντρεμένη femme fatale και σε έναν σχετικά αφελή δικηγόρο. Η Kathleen Turner θα υποδυθεί μια απίστευτα ερωτική και επικίνδυνη γυναίκα που θα παρασύρει την δικηγόρο (William Hurt) στο έγκλημα πάθους. Ένα από τα πιο καυτά και «ιδρωμένα» film noir που έγιναν ποτέ και μαζί μια ταινία ορόσημο για τον στυλιζαρισμένο ερωτισμό της δεκαετίας του 1980.
Do The Right Thing (1989)
«I have today's forecast: HOT!» ήταν τα λόγια του DJ Love Daddy (τον υποδύονταν ο Samuel Jackson) στην εναρκτήρια σκηνή της ταινίας – βόμβα μολότωφ, που σκηνοθέτησε ο Spike Lee. O υπερβολικός καύσωνας εντείνει τις συγκρούσεις στο γκέτο και πυροδοτεί την φυλετική βία. Ποτέ άλλωτε η διεύθυνση φωτογραφίας δεν κατέγραψε τόσο ζωντανά την άβολη αίσθηση της αφόρητης ζέστης μέσα στο κατακαλόκαιρο. Η κάψα, οι Public Enemy, η θορυβώδης γειτονιά, η πιτσαρία των Ιταλοαμερικάνων, οι αντικρουόμενες διδαχές του Malcom X και του Martin Luther King και το ρατσιστικό πάθος, βρίσκονται σε θερμοκρασία βρασμού, πράγμα που θα οδηγήσει στη σοκαριστική κορύφωση του φινάλε.
Falling Down (1993)
Οι απόψεις ακόμα διίστανται σχετικά με το εάν ο ήρωας που υποδύεται ο Michael Douglas στο απίθανο δραματάκι αστικής παράνοιας του Joel Schumacher, είναι παρανοϊκός ή ανθρώπινο θύμα μιας «κακής στιγμής». Πάντως, το Falling Down κατηγορήθηκε ως ταινία-πρότυπο σύγχρονου μικροαστικού φασισμού. Ένα ακραίο μποτιλιάρισμα εν μέσω αφόρητης ζέστης και ένα χαλασμένο air condition είναι η αφορμή για να σαλτάρει ο ήρωας και να ξεκινήσει ένα αντιδραστικό ξέσπασμα βίας, χωρίς ιδεολογικό υπόβαθρο, προς κάθε εκνευριστικό άνθρωπο και κάθε κανόνα που μπορεί να σου καταστρέψει τη μέρα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η σκηνή έκρηξης θυμού στα McDonald’s είναι σχεδόν κλασική.
Οι Απέναντι (1981)
Η πόλη σιγοβράζει τα βράδια του Αυγούστου, στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Τα ανοιχτά παράθυρα των διαμερισμάτων γεφυρώνουν τα ανομολόγητα πάθη. Ο νεαρός ήρωας της ταινίας είναι γνωστός σαν το «Φάντασμα». Ένας απόμακρος παρατηρητής σε μια σκληρή πόλη από αφιλόξενους αυτοκινητόδρομους, φλιπεράδικα, πειρατικούς ραδιοσταθμούς και κόντρες με τις μηχανές. Κλεισμένος στο δωμάτιο του, παρατηρεί με το τηλεσκόπιό του την άγνωστη γυναίκα στο απέναντι διαμέρισμα. Ο Γιώργος Πανουσόπουλος κινηματογραφεί με υπέροχο στυλ και διακριτικότητα, την ερωτική ενηλικίωση ενός ήρωα που θέλει να δει τη «γυμνή αλήθεια» της ζωής και να έρθει σε επαφή με κάτι «πραγματικό». Την περιπέτεια δηλαδή που δεν έζησε ποτέ και τις αόρατες στιγμές που παίρνει μαζί του κάθε πρωί το φως του ήλιου στον ουρανό της Αττικής.
Barton Fink (1991)
Για κάθε σοβαρό καλλιτέχνη, το «συγγραφικό μπλοκ» είναι η κόλαση. Τίποτα δεν σε προϊδεάζει όμως για την υπαρξιακή κόλαση στην οποία βουτάει ο διανοούμενος σεναριογράφος με το όνομα Barton Fink, σε ένα δωμάτιο ενός ξεχασμένου απ’ το Θεό ξενοδοχείο στο Χόλυγουντ, με τις ταπετσαρίες στον τοίχο να ξεκολλάνε απ’ τη ζέστη. Το σενάριο μιας φτηνοταινίας με θέμα έναν παλαιστή θα μετατραπεί σε υπαρξιακή Νέμεσις για τον αγαθό συγγραφέα (John Turturro) με τον αινιγματικό γείτονα (John Goodman) να ανοίγει τις πύλες της κολάσεως στο δρόμο προς τη «φλεγόμενη» λύτρωση του δημιουργικού μυαλού. Κάπου ανάμεσα στη “Λάμψη”, τον “Ένοικο” και το “Eraserhead”, το αριστούργημα των αδελφών Coen κλείνει θριαμβευτικά το μάτι με την αινιγματική ατάκα «I’ll show you the life of the mind».
Το Σπιρτόκουτο (2002)
Ένα ασφυκτικό διαμέρισμα που βράζει απ΄ το λιοπύρι θα χωρέσει όλη τη μικροαστίλα και την ενδοοικογενειακή λεκτική βία. Ο πάτερ φαμίλιας, η νοικοκυρά και τα τέκνα τους, θα βρεθούν σε έναν ανελέητο πόλεμο με τα λεκτικά πυρά να εκτοξεύονται ακατάπαυστα. Ένας ποταμός από χυδαίες βρισιές και ασχήμιες μέσα στους τέσσερις τοίχους, συνθέτουν το πολυσυζητημένο ντεμπούτο του Γιάννη Οικονομίδη, ο οποίος σκηνοθετεί με γνήσιο μισανθρωπισμό και μπόλικη οργή τους ήρωές του να σβήνουν κάτω από σκληρές συνθήκες ζέστης.
The Day the Earth Caught Fire (1961)
Αντιπροσωπευτικό δείγμα ψυχροπολεμικής φαντασίωσης και ψυχαγωγικού θρίλερ αγωνίας μαζί, το “The Day the Earth Caught Fire” κουβαλάει ένα απλοϊκό αλλά διαχρονικό μήνυμα για την καταστροφική ανθρώπινη φύση που προκαλεί τη θεία δίκη. Δυο ταυτόχρονες πυρηνικές δοκιμές από Ρωσία και Αμερική, προκαλούν ανεξίτηλη ζημιά στην περιστροφή τη Γης, με ολέθριο αποτέλεσμα στις κλιματικές συνθήκες. Τίμιο θρίλερ στην παράδοση του “The Day the Earth Stood Still” με την κατάσταση συναγερμού της ακραίας ζέστης να αξιοποιείται κινηματογραφικά, παρά την χαμηλού κόστους παραγωγή.
Dog Day Afternoon (1975)
Ίσως το κορυφαίο heist movie του σύγχρονου Αμερικάνικου κινηματογράφου. Ταινία-ωρολογιακή βόμβα με τον Al Pacino σε σπάνια υποκριτική κορύφωση. Το σχέδιο δεν πάει καλά και οι τρεις ληστές εγκλωβίζονται μέσα στην τράπεζα κρατώντας ομήρους τους υπαλλήλους. Η ζέστη δημιουργεί πανικό και επηρρεάζει και τους περαστικούς που ανταποκρίνονται στην ιαχή “Attica!, Attica!”. Ένα κοινωνικό μανιφέστο με φινάλε-σοκ που σήμερα δεν υπήρχε περίπτωση να χρηματοδοτήσει μεγάλο στούντιο.