Κάπου ανάμεσα στις μύχιες λατρείες μας και στην αμφισβήτηση ακόμα και των αυτονόητων εννοιών, μας βρίσκει το 2016. Από τη μία πλευρά ο απροσδόκητος θάνατος του Lemmy Kilmister, για τον οποίο ξεσηκώθηκε –απολύτως δίκαια– μεγάλη θλίψη. Και από την άλλη η απομάκρυνση του Γιώργου Λούκου από το Ελληνικό Φεστιβάλ, που με τη σειρά της συμπαρέσυρε κύμα αντιδράσεων, για εντελώς λαθεμένους λόγους.
Τι συνδέει όμως τον εκλιπόντα με τον αποπεμφθέντα; Πρώτα-πρώτα το γεγονός ότι η συγκεκριμένη στήλη έχει ασχοληθεί (εμφανώς ή υπόγεια) και με τις δύο περιπτώσεις. Μικρή σημασία έχει όμως κάτι τέτοιο. Το σημαντικότερο είναι ότι, με αφορμή αυτά τα γεγονότα, αποκαλύπτεται η φαυλότητα του μιντιακού συστήματος το οποίο περιστρέφεται γύρω από τον πολιτισμό· ενός συστήματος που ξέρει να τρέφεται, αλλά δεν επιθυμεί να παράξει την παραμικρή υπεραξία με το αντικείμενο που θεωρητικά λατρεύει και παρακολουθεί.
{youtube}XExBon9ltmM{/youtube}
Αφορμή, για να λέμε την αλήθεια, αποτέλεσε ένα τουλάχιστον άστοχο κείμενο, το οποίο γράφτηκε στο protagon.gr αναφορικά με τον Lemmy. Τον 70χρονο θρύλο, που όλοι σκεφτόμασταν με ένα τρανταχτό γέλιο, επειδή αποτελούσε τη ζωντανή απόδειξη ότι ο θάνατος αποτελεί απλά έναν φόβο. Τον Lemmy, τον οποίον θυμόμαστε από τα γεγονότα και τις ιστορίες για εκείνον, για τα επεισόδια τα τελείως εφηβικά μα παράλληλα επικίνδυνα, τον ηγέτη μιας αυτόνομης μπάντας, που επέβαλε το στίγμα της σε μια ολόκληρη μανιασμένη σκηνή. Η συντάκτρια –αναγκασμένη να προσαρμόσει το ύφος του συγκεκριμένου και την είδηση του θανάτου του στα δεδομένο μιας «νεοφιλελέ» αυταρέσκειας για πολυπραγμοσύνη– έγραψε πράγματα εντελώς άσχετα με τον Lemmy. Όλο αυτό θα μπορούσε να περιοριστεί στα στενά όρια των inside jokes μιας μουσικής κοινότητας ελαφρώς αντικοινωνικής. Εδώ όμως συνέβη κάτι ακόμα, το οποίο ολοκλήρωσε την εικόνα.
Το συγκεκριμένο διαδικτυακό μέσο πρωταγωνίστησε στη «μάχη» υπέρ του Γιώργου Λούκου, που ως γνωστόν εμπλέκεται –σύμφωνα με τα επίσημα πορίσματα– σε υπόθεση επί χρόνια οικονομικών ατασθαλιών στο φεστιβάλ το οποίο διοικούσε. Για το εάν έπρεπε να παραιτηθεί ο ίδιος από την πρώτη μέρα που δημοσιεύτηκαν τα πρώτα ρεπορτάζ, έχουμε τοποθετηθεί καθαρά: για να διευκολύνει τη διερεύνηση της υπόθεσης, αλλά και για να ισχύσει στο ακέραιο το τεκμήριο αθωότητας, ο Λούκος έπρεπε να έχει ο ίδιος ευαισθητοποιηθεί να παραδώσει τη διοίκηση του οργανισμού. Καλός επικεφαλής και με συγκεκριμένη άποψη, αλλά από πολιτική διαχείριση ήταν επιεικώς απαράδεκτος (όπως και οι σύμβουλοί του).
Γιατί όμως ξεσηκώθηκε τέτοιος αχός; Ευθύνεται μόνο το καλλιτεχνικό του «μεγαλείο»; Όχι φυσικά. Απεναντίας, για τέτοιους άμεμπτους και καθαρούς ανθρώπους, η μόνη καταφυγή σε ανάλογες περιστάσεις είναι η παραίτηση: η οικειοθελής απομάκρυνση από τα κάθε λογής συμφέροντα και η ακόλουθη υπεράσπιση της προσωπικότητάς του στο δικαστικό επίπεδο. Μια απλή ανασκόπηση παρεμφερών περιπτώσεων, ανεξαρτήτως της κατάληξης της κάθε υπόθεσης, δείχνει ότι αυτή είναι η βέλτιστη επιλογή.
Αλλά στην περίπτωση του Ελληνικού Φεστιβάλ η όλη υπόθεση αποσταθεροποίησε τις ισορροπίες και τα συμφέροντα, μεγάλα και μικρά, που υπάρχουν στον χώρο. Ας τα βάλουμε κάτω: καλλιτέχνες καταθέτουν προτάσεις, ως οφείλουν. «Δημοσιογράφοι» σκίζονται για μια καλή θέση στο κοινό και για μια καλή θέση στις υπηρεσίες του φεστιβάλ και το περιοδικό του. Μεγάλα ιδιωτικά ιδρύματα πολιτισμού καταστρώνουν σχέδια για συμπαραγωγές και σχέδια, ώστε να εισέλθουν αργά και σταθερά σε κάθε καλλιτεχνική πτυχή της χώρας. Επιχειρήσεις κάθε είδους τρέφονται από τους πόρους αυτών των φεστιβάλ. Και, βέβαια, άλλοι «αντιφρονούντες» περιμένουν στη γωνιά για να επιβεβαιώσουν το εγώ τους ή για να λάβουν κι εκείνοι το μερίδιό τους από το καζάνι.
Τι απομένει από όλα αυτά; Η ανάδειξη της γύμνιας της επικρατούσας τάσης περί των εγχώριων πολιτιστικών πραγμάτων. Σε ένα μεγάλο κομμάτι του Τύπου η πολιτιστική δημοσιογραφία –και όχι μόνον αυτή, φυσικά– μοιάζει επικίνδυνα με μια αφελή παράθεση δελτίων Τύπου. Και ο καλός πολιτιστικός συντάκτης είναι εκείνος που αποδεικνύεται πιο ευφάνταστος στην αναπαραγωγή του κάθε δελτίου Τύπου. Κριτική σχεδόν πουθενά. Καλές δημόσιες σχέσεις σχεδόν παντού.
Αν λοιπόν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, τότε ο Lemmy θα συνεχίζεται να καταγράφεται ως ένας απλά περίεργος τύπος με λαρυγγικό τρόπο τραγουδιού. Και ο Γιώργος Λούκος ως ο άγιος (εργοδότης).
Υ.Γ.: Το avopolis.gr, οι ιθύνοντες και οι συντάκτες του, επιμένουν ότι απαιτείται κριτική. Και ας στεναχωρούνται μερικοί. Γι' αυτό και το στηρίζουμε. Καλή χρονιά.
