Ο Βασίλης Σπανός επιλέγει 5 επικές μεταλλικές ταινίες, εξαιρετικά αφιερωμένες στους βασιλιάδες του epic metal, Manowar.
Λίγο πριν οι πρώτες νότες του ‘’Bridge of Death’’ ακουστούν στην Πλατεία Νερού, ή οι κραυγές του Eric Adams στην εισαγωγή του ‘’Blood of my Enemies’’ ξεσηκώσουν το κοινό του Release Festival στην πλατεία Νερού, ακολουθούν 5 ταινίες, οι οποίες αδιαμφισβήτητα μπορούν να συμβάλλουν στην αύξηση του hype και της προσμονής για την επερχόμενη εμφάνιση των Βασιλιάδων του επικού metal στη χώρα μας.
‘’Σφυρηλατημένες’’ σε μια εποχή που το είδος των "Sword and Sorcery" ταινιών είχε ακόμα ένα μεγάλο μέρος του κοινού στο πλευρό του, μακριά από την εμπορική πλευρά του κινηματογράφου της εποχής και περισσότερο κοντά σε εκείνη του cult, οι πλειοψηφία των παρακάτω ταινιών δεν θα μπορούσαν πιθανότατα να γυριστούν σήμερα, καθώς περιέχουν όραμα και δημιουργικότητα, τα οποία αδυνατούν να μπουν στα καλούπια και τις φόρμες της σημερινής αγοράς. Αυθεντικές και αληθινές στο κοινό αλλά και στον εαυτό τους, οι παρακάτω ταινίες -μια χαρακτηριστική πεντάδα από μια πλειάδα παρόμοιων προσπαθειών- διαθέτουν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά, ώστε να ταξιδέψουν τον θεατή σε μέρη πέρα από κάθε φαντασία και σε περιπέτειες που θα θυμάται για πάντα.
1) Conan The Barbarian (1982)
Σε έναν μακρινό κόσμο, παραδομένο στη αγριότητα, τη βία και τον σκοταδισμό, γεμάτο διάσπαρτα μυθικά βασίλεια, βάρβαρες φυλές, μάγους, τέρατα, απέραντες εκτάσεις και σκοτεινά υγρά μπουντρούμια, γεννήθηκε ο Conan. Η μοίρα τον προόρισε να μεγαλώσει ορφανός, στην σκλαβιά και την εξορία, όμως εκείνος, σπάζοντας τα δεσμά του, επέλεξε τον δρόμο της Μεγάλης Περιπέτειας, σε αναζήτηση της λύσης του Γρίφου του Ατσαλιού.
Το έπος του John Milius, σεναριογράφου, μεταξύ άλλων, του Apocalypse Now, σε μια πρώτη ανάγνωση, ελάχιστη σχέση έχει με τα βασικά συστατικά του κλασσικού ήρωα των pulp διηγημάτων του Robert E. Howard. Αυτό όμως δεν αφαιρεί απολύτως τίποτα από την σπουδαιότητά του σαν ταινία, όπου ένα φαινομενικά απλοϊκό revenge story θα εμπλουτιστεί με μια φιλοσοφική αύρα και οι περιπέτειες του ήρωα θα αποκτήσουν σταδιακά μια υπαρξιακή διάσταση, καθώς ο Conan θα βρεθεί αντιμέτωπος με την ίδια του την ανθρώπινη φύση, όπως και όλα όσα εκείνη επινοεί για να χαλιναγωγήσει τα αδύναμα μυαλά.
O, νεαρός τότε, Arnold Scwarzenegger, με τη εξωπραγματική του σωματική διάπλαση και τις λίγες -μα σημαντικές- στιγμές που του χαρίζει το σενάριο του Milius και Oliver Stone, χτίζει έναν κλασσικό χαρακτήρα, ο οποίος όμως, αγκαλιάζει πλήρως την Νιτσεϊκή του φύση και διαφοροποιείται στα σημεία από την, φαινομενικά αρχετυπική του εικόνα. Στο αντίπαλο στρατόπεδο, ο πάντα στιβαρός James Earl Jones είναι ο Tulsa Doom, μια σαγηνευτικά πολύπλοκη φιγούρα ‘’villain’’, ένας πολέμαρχος που στράφηκε στην οργανωμένη θρησκεία όταν κατάλαβε ότι η λεπίδα δεν είναι τίποτα μπροστά στο χέρι που την κραδαίνει, όντας παράλληλα και ο κύριος υπαίτιος εξ αρχής για τη τύχη του μικρού Conan.
Ο Βασίλης Πολυδούρης υπογράφει ένα από τα πιο εμβληματικά soundtrack όλων των εποχών, ένα επικό και άκρως μεγαλόπνοο αριστούργημα, το οποίο αυτομάτως έλαβε την ταμπέλα του ‘’κλασσικού’’, ενώ μέχρι και σήμερα, αποτελεί σημείο αναφοράς στην κινηματογραφική μουσική του 20ου αιώνα.
Πρωτόλειο δείγμα sword and sorcery έργου ηρωικής φαντασίας, το Conan the Barbarian έχει ήδη κερδίσει την θέση του προ πολλού στην κορυφή των ταινιών αυτής της κατηγορίας – και όχι μόνο.
2) The Beastmaster (1982)
Ο Dar, πολεμιστής που μπορεί να επικοινωνεί με τα ζώα (!), ζητάει εκδίκηση από τον Μάγο Μaax, που αφάνισε τον λαό του.
Eμπορική αποτυχία της εποχής, η οποία απέκτησε πελώριο cult status όταν κυκλοφόρησε σε VHS, γέννησε δύο sequel (με την τρίτη ταινία να κυκλοφορεί απευθείας στα videoclub) και μια τηλεοπτική σειρά. Ο Don Coscarelli, φίλος του σινεμά του φανταστικού, οραματιστής με μια ειλικρινή και αγνή αγάπη για το είδος και τα πολλά του παρακλάδια, ήδη κινηματογραφικός ‘’πατέρας’’ της cult σειράς ταινιών Phantasm, δίνει σάρκα και πνοή στην παλιομοδίτικη αυτή αρχετυπική ιστορία μάχης καλού και κακού, σε ένα σύμπαν που σφύζει από ζωντάνια και φαντασία!
Με ιδανικό και iconic πρωταγωνιστή τον Marc Singer, η ταινία διαθέτει εξαιρετικό ρυθμό, πραγματικό όραμα και διάθεση από cast και συντελεστές να δώσουν τον καλύτερο δυνατό τους εαυτό. Οι σκηνές ανθολογίας διαδέχονται η μια την άλλη, καθώς όλα τα πιθανά tropes μιας ταινίας ηρωικής φαντασίας επιτυγχάνονται με το παραπάνω, ενώ o αμιγώς fun-to-watch χαρακτήρας της, την καθιστά μια εκ των πιο ευχάριστων ταινιών του χώρου.
Μπορεί η pulp αύρα ή η παλιομοδίτικη αισθητική της, να αποθαρρύνει το σημερινό mainstream κοινό από το να την απολαύσει, όμως η αγάπη που έχει λάβει -και συνεχίζει να λαμβάνει από τους φίλους του είδους- από το 1982 μέχρι και σήμερα, είναι αδιαμφισβήτητα αληθινή, προσδίδοντας στο The Beastmaster διαχρονικότητα και έναν αυθεντικό cult χαρακτήρα.
https://www.youtube.com/watch?v=z8IEVYKImUw
3) Τhe Sword And The Sorcerer (1982)
"A lusty adventure of revenge and magic, dungeons and dragons, wizards and witches, damsels and desire and a warrior caught between"
Το tagline στην αφίσα της ταινίας, συνοψίζει ιδανικά αυτό το cult διαμάντι, το οποίο προήλθε από τα σπλάχνα των 80ς για να διηγηθεί την ιστορία του Talon, μισθοφόρου πολεμιστή ο οποίος αναλαμβάνει να σώσει τον αδερφό της νεαρής πριγκίπισσας Alana από τον σατανικό μάγο Xusia και τον τύραννο Βασιλιά Titus Cromwell.
O Albert Ryun, σκηνοθέτης που πολλές φορές φλέρταρε με τον τίτλο του νέου Ed Wood -οι low budget ταινίες του αφορούσαν πολύ υψηλά concept, ενώ συνήθιζε να προσλαμβάνει σε αυτές μεγάλους ηθοποιούς, οι οποίοι βρισκόντουσαν ήδη στη δύση της καριέρας τους - με ‘’βαρύ’’ βιογραφικό όπως τα Cyborg, Captain America, Nemesis, Kickboxer 2 και Bloodmatch, ξεκίνησε την καριέρα του με αυτό εδώ το cult διαμάντι ηρωικής φαντασίας και αρκετά gore αποχρώσεων.
Στο Sword and the Sorcerer μπορεί κανείς να συναντήσει ένα υψηλότατο budget για το είδος και μια παραγωγή που δεν λυπάται τα έξοδά της, αξιοπρεπέστατα ειδικά εφέ, πολύ αίμα, άφθονο γυμνό, καθώς και εξαιρετικές χορογραφίες μάχης. Το χιούμορ κάνει συχνά-πυκνά την εμφάνισή του για να σπάσει την σοβαροφάνεια της υπόθεσης, ενώ μετράει ήδη ένα iconic αντικείμενο για τους φίλους του χώρου, αυτό του ξίφους με τις τρείς λεπίδες που εκτοξεύονται ανά πάσα κατεύθυνση. Με μια ατμόσφαιρα, που σε συνδυασμό με την πλοκή, παραπέμπει στις καλύτερες ιστορίες ενός DM από ένα τυπικό Dungeons and Dragons session των 80ς, το Sword and the Sorcerer είναι αδιαμφισβήτητα μια ταινία που κάθε φαν του χώρου οφείλει να έχει υπόψη για την επόμενη, μεταμεσονύχτια προβολή του!
4) Fire and Ice (1983)
Όταν ο Ralph Bakshi συνάντησε τον Frank Fazetta, δεν υπήρξε η παραμικρή αμφιβολία ότι οι φίλοι του sword and sorcery είδους ήταν προ των πυλών για κάτι πολύ σημαντικό, μια συνεργασία γιγάντων που μόνο κάτι σπουδαίο θα είχε να προσφέρει στο κοινό του χώρου.
To παγωμένο βασίλειο του Icepeak απειλεί με κύματα παγετού την ανθρωπότητα, ενώ πιέζει την παράδοση του βασιλείου της φωτιάς, Firekeep. Παράλληλα, απαγάγει την πριγκίπισσα του Firekeep, η οποία όμως ξεφεύγει και συναντά τον νεαρό πολεμιστή Larn και τον μυστηριώδη Darkwolf. Οι τρείς τους θα ηγηθούν του αγώνα εναντίον των σατανικών σχεδίων του Icepeak.
Με τη μέθοδο του rotoscoping, δηλαδή την live action κινηματογράφηση των σκηνών δράσης και στη συνέχεια την επεξεργασία τους με animation, η ταινία είναι πνιγμένη μπόλικες δόσεις παλιού παραδοσιακού και ορθόδοξου ηρωικού σινεμά φαντασίας. Η απίθανη δουλειά του Frazetta στο σκίτσο, με την αναγνωρισμένη σκηνοθετική δεξιότητα του Bakshi, έχουν ως αποτέλεσμα μια άκρως εντυπωσιακή ταινία, η οποία δικαιολογεί πλήρως την επαγγελματική δεινότητα των δύο αυτών σπουδαίων καλλιτεχνών. Δυστυχώς σεναριακά η ταινία πάσχει σε αρκετά σημεία, καθώς η ελαφρώς προβλέψιμη πλοκή της και οι αργοί ρυθμοί, πολλές φορές αποδεικνύονται προβληματικοί συντελεστές, σε ένα κατά τα άλλα εξαιρετικό δείγμα animated sword and sorcery ταινίας.
Το 2010 ο Robert Rodriguez ανακοίνωσε ότι προτίθεται να σκηνοθετήσει το live action remake της, δικαιώματα για το οποίο απέκτησε η Sony του 2014. Μια εξαιρετική προσπάθεια η οποία προκαλεί έκπληξη και θαυμασμό ακόμα και σήμερα, πρωτοποριακή για την εποχή της, γεμάτη εικόνες που δεν φεύγουν εύκολα από το μυαλό του θεατή, το Fire and Ice έχει κερδίσει με το σπαθί του την θέση του, στην λίστα με τα καλύτερα animated movies της δεκαετίας του ’80.
5) Excalibur (1981)
Όχι αμιγώς μια ταινία για την εν λόγω λίστα, αλλά είναι πολύ δύσκολο να αντισταθεί κανείς στην σκοτεινή, επική, βρώμικη, ψυχεδελική και λυρική κινηματογραφική ανάγνωση των ‘’Θανάτων του Αρθούρου’’ του Thomas Malory, από τον σπουδαίο John Boorman. Είχε προηγηθεί στα μέσα των 70s, μια ακύρωση του οράματός του για την κινηματογραφική μεταφορά του Lord of the Rings, καθώς το studio απέρριψε το αρχικό 178 σελίδων σενάριο του, για μια τρίωρη ταινία που θα περιλάμβανε και τα τρία βιβλία του εμβληματικού τίτλου του Tolkien. Όμως ο πραγματικός λόγος, πίσω από την επιθυμία του Boorman να ασχοληθεί με το Lord of the Rings, ήταν η αρχική απόρριψη που έλαβε στα 60ς, όταν η πρώτη του απόπειρα να σκηνοθετήσει μια μεταφορά του θρύλου του Excalibur και του Βασιλιά Αρθούρου, δεν εγκρίθηκε από την United Artists, η οποία τον παρότρυνε εναλλακτικά να ασχοληθεί με το έπος του Tolkien.
Το Excalibur του 1981 είναι ένα σκοτεινό και βίαιο επικό παραμύθι, μια ιδιαιτέρως ‘’πυκνή’’ ταινία σε περιεχόμενο, με απαράμιλλή αισθητική και ασύγκριτο οπτικό πλούτο, μιας και τα σκηνικά της ταινίας δημιουργήθηκαν, έχοντας κατά νου το αρχικό όραμα του Boorman για το ακυρωμένο Lord of the Rings των 70ς. Διαθέτει ισχυρές δόσεις ρεαλισμού στο -αναπολογητικά έντονο- φανταστικό του περιβάλλον, ενώ σεναριακά μοιάζει σαν 3 ταινίες να προσπαθούν να χωρέσουν σε μια -καθώς ο Boorman είχε προφανώς επηρεαστεί από την διαδικασία συγγραφής του σεναρίου για το ‘’Lord of the Rings’’!
Και όμως, παρά το φαινομενικό σεναριακό ‘’μπούκωμα’’, ή την υπερφορτωμένη αισθητική του εξτραβαγκάνζα, το Excalibur δουλεύει όσο λίγες ταινίες, καθώς ο John Boorman είναι ένας σκηνοθέτης χωρίς χαλινάρι, με υπέρμετρη φιλοδοξία και τον απόλυτο έλεγχο στο set του! Σκηνοθετεί σαν να κατευθύνει όπερα, βουτάει ολόκληρος στο αίμα και το σεξ, ακροβατεί συνεχώς στη κόψη των σπαθιών και των τσεκουριών, πασπαλίζει τα πάντα με μια δόση μαγείας και απόκοσμης φαντασίας, ενώ αναδεικνύει όσο περισσότερο μπορεί την παραμυθένια φύση που περιβάλλει τον κόσμο του Camelot -η οποία παίζει και τεράστιο ρόλο στις βασικές θεματικές που θίγει η ταινία!
Υποψήφιο και για τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες εκείνη την χρονιά, έδωσε διεθνές διαβατήριο στους Liam Neeson, Gabriel Byrne, Helen Miren και Patrick Stewart, πάρα πολλές σκηνές ανθολογίας -όπως όλες εκείνες με την χρήση της Carmina Burana του Carl Orff- αλλά και ένα masterclass σκηνοθεσίας από έναν πραγματικό κινηματογραφικό auteur, ο οποίος παρέδωσε ένα ασυμβίβαστο, διαχρονικό και ατόφιο έργο κινηματογραφικής τέχνης.
