Η μουσική των καιρών μας πτωχαίνει –και όχι διότι απλά «έφυγε» η φυσιογνωμία του «πολύ» Leonard Cohen. Ούτε όμως για τον προφανή λόγο πως αναχωρούν ένας-ένας με τη σειρά τους οι σημαντικότεροι καλλιτέχνες μιας συγγενούς μουσικής παρακαταθήκης. Ο Lemmy, ο Danzig, ο Burzum, ο Cohen· προσωπικότητες όλες τους διαφορετικές σε ουσία, στις διαχρονικές διδασκαλίες των οποίων μπορεί όμως να εντρυφήσει κάθε μουσικόφιλος με ευρύ γούστο. Όλοι αυτοί, μοιράστηκαν κάτι πολύ κοινό: την αρετή της υπερβατικότητας, με το Άθραυστα Εστιασμένο Όραμα να διαποτίζεται από τεράστιες δόσεις πάθους. Μια ικανότητα που δρα λίαν διατρητικά, αλλά κατά κάποιον τρόπο τους επέτρεπε και να σμιλεύουν την πραγματικότητα όπως εκείνοι το επιθυμούσαν.
Παρά ταύτα, η περίπτωση του Cohen ήταν πολύ διαφορετική, διότι, πέραν της σημαίνουσας προσωπικότητας, παρέμεινε ένας υπέροχος άνθρωπος. Κάλλιστα ποιητικός θα έλεγα, με τον δικό του φλεγματικό τόνο, ακόμη και εν μέσω μιας άγονης, ψηφιακής εποχής. Δεν νομίζω πως θα μπορούσα να προσπεράσω ποτέ το γράμμα που έγραψε στην παλιά του αγαπημένη, ευθύς μόλις πληροφορήθηκε την επικείμενη «αναχώρησή» της. Ούτε και ξεχνά κανείς ότι, ανάμεσα στις λέξεις εκείνες, επέλεξε να προλογίσει με ιδιαίτερη ευστοχία τον δικό του χαμό –ο οποίος και έλαβε χώρα τελικά λίγους μήνες μετέπειτα.
Τι σχέση έχουν αυτά με τη θεματική της στήλης, θα μου πείτε.
Πολύ απλά, ο ρομαντισμός αποτελεί μια έννοια φθηνή –ίσως και λίγο γραφική πλέον– στον χώρο του νέου, «προοδευτικού black metal» του σήμερα. Ο Cohen όμως τυγχάνει να ανήκει στους ανθρώπους που κάποτε επηρέασαν τη μη σατανική πλευρά του, μιας και πλήθος καλλιτεχνών της σχετικής σκηνής δήλωσαν ανοικτά τη θλίψη τους για την απρόσμενη απώλεια. Η εν λόγω αναφορά αφορά φυσικά τους παλαιούς μουσικούς, οι οποίοι και γαλουχήθηκαν στις αμυχές της χρυσής περιόδου των 1990s, τόσο σε παιδεία, όσο και βιωματικό επίπεδο. Μήπως οι Ved Buens Ende δεν μας προειδοποίησαν άλλοτε, με λέξεις που σοφά επέλεξαν; «It smelt far worse than weeds...», θρήνησαν γοερά, μα καθόλα υποδόρεια στο αριστούργημά τους "Written In Waters": «For the winterking shall be the one, who carries the burden of the thorns».
Αν έχουμε λοιπόν από κάτι ζωτική ανάγκη –και όχι αποκλειστικά στον χώρο του black metal, αλλά στην ευρύτερη μουσική σκηνή– αυτό αφορά τη μεγαλύτερη συνύπαρξη Τέχνης και βιώματος. Το ίντερνετ φυσικά βοήθησε πολύ στο να ξεπεταχτούν περισσότερες ιδιαίτερες μπάντες, όπως και να ανέβουν αντίστοιχα σε επίπεδο αρκετές αμαυρωμένες (και μη) ελληνικές. Ένα άγουρο σε παιδεία κοινό «κατέβασε» και βυθίστηκε σε περισσότερη μουσική, όπως και εντρύφησε στις κρυφές ιδιαιτερότητες που δύναται να προσφέρει η σημερινή τεχνολογία. Επιδόθηκε επίσης και σε υποβοήθειες ενός DIY mastering: οι home productions άνθισαν, ενώ ενισχύθηκε και η παρουσία της one-man μπάντας. Παρόλα αυτά, διαφορετικοί λόγοι οδήγησαν στο να χαθεί μέρος της αναλογικότητας σε αισθητικό επίπεδο, όπως και η ίδια η έννοια του βιώματος, σε κατατονικό βαθμό.
Ενδεχομένως να υπερβάλλω, αλλά προσωπικά δεν ξέρω για τι τραγουδούν οι περισσότερες νέες μπάντες σήμερα. Μπορεί ούτε και οι ίδιες να γνωρίζουν, δίχως να αναφέρομαι προφανώς στην Ορθόδοξη πλευρά της σκηνής (η οποία, πέραν ότι είναι εκτός θέματος, έχει παγιωμένα θέματα σε αντίληψη και κατευθύνσεις). Η ατμοσφαιρική δηλαδή πλευρά του σημερινού «intelligent black metal» δεν έχει κάτι να μοιραστεί εκ των έσω, δεν έχει κάποιο διήγημα να εξιστορήσει, ούτε υπάρχει κάποιο τραύμα να ανασυρθεί. Έστω κι αν η πλειονότητα των διεθνών intellectual ονομάτων είναι δεόντως ψυγαγωγική, μοιάζει να έχει ξοδέψει ώρες σε μίξεις και mastering, όπως στη διάνθιση των πιο εξωγενών επιρροών.
Η ίδια η δομή της μουσικής τους, είναι εκείνη που αποκαλύπτει πως πολλάκις προκύπτει από intoxicated jamming: η ασυνεπής δομή των τραγουδιών δεν αφορά μια ολοκληρωμένη πρόταση, παρά αποτελεί ξεκάβλωμα μιας οργισμένης εφηβείας. Και είναι αλήθεια πως συχνά, όταν ανάλογες μπάντες ξεφεύγουν της οδού και επιχειρούν να γράψουν τραγούδια, γίνονται πιο στείρες, αλλά και επιτηδευμένες. Γι' αυτό και προτιμότερο είναι μερικά γκρουπ να μη γίνονται γνωστά, ή, όταν συμβαίνει, να λαμβάνει χώρα υπό ορισμένες συνθήκες. Να υπάρχει κάποιος δηλαδή εκεί που θα τους «ταρακουνήσει» δημιουργικά, αντί να βρίθουν (παρατημένοι) σουπερμάρκετ εμπορικότητας.
Προφανώς, κάτι τέτοιο δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα παραδείγματα στην επικαιρότητα. Ούτε πως δεν απολαμβάνω π.χ. ορισμένα ισλανδικά black metal, τις space ambient black εκφάνσεις, την ατμόσφαιρα μα και την ψυχεδέλεια, όπως και την Υπερβολή δεμένη με το lo-fi στοιχείο. Το στοιχείο όμως που λείπει είναι το ίδιο το βίωμα σε πανανθρώπινο βαθμό: έφτασα να υποκλιθώ στους Ψ.Χ., μια μπάντα που δεν άντεχα στο παρελθόν, διότι ηχούν σα νευρικές γιαγιάδες που τσακώνονται παράφωνα για τα κοινόχρηστα της πολυκατοικίας. Ήρθα όμως στο σημείο να αντιληφθώ πως έχουν περισσότερα να πουν, αλλά και να διακωμωδήσουν, από πολλά πιο εκλεπτυσμένα συγκροτήματα. Πανάθεμά με, Το Φως Το Αληθινό θα είναι ίσως η αγαπημένη μου black metal κυκλοφορία του 2016, μαζί με το ομότιτλο ντεμπούτο των Αμερικανών Yohualli, τις 2 κυκλοφορίες των Σουηδών Mystik και το ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΙΑ του This Is Past. Γιατί το ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΙΑ για μένα να ξέρετε φέτος κυκλοφορεί επίσημα.
Πολύ απλά χρειαζόμαστε περισσότερη Τέχνη. Οφείλουμε να το σφηνώσουμε για καλά στον εγκέφαλό μας αυτό. Και για να μη κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, είμαι ο άνθρωπος που παρήγαγε και διένειμε μέσω της εταιρίας του τις κυκλοφορίες των Yohualli και Mystik και φέτος πρόκειται να εξαπολύσει και το ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΙΑ –το οποίο έχει πολύ περισσότερα να διηγηθεί και ας έληξε (θεωρητικά) το πολυσχιδές ταξίδι του. Το ίδιο το concept άλλωστε βρίθει 1990s ρομαντισμού, γιατί το clue της κυκλοφορίας ήταν η επιπρόσθετη δημιουργία μερικών άδοξα καταραμένων καρτών Ταρό. Οι κάρτες δηλαδή επιλέχθηκαν βάσει κομματιών του δίσκου, αλλά και της ίδιας της μυστηριώδους αύρας του καλλιτέχνη, με 4 θέματα να λαμβάνουν υλική υπόσταση υπό τους τίτλους "The Moon" (ΝΥΧΤΑ), "The Magician" (ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΑ), "Death" (ΘΑΝΑΤΟΣ) και "The Devil" (ΣΑΤΑΝΑΣ).
{youtube}tLy-c3IpBsQ{/youtube}
Αυτό που είναι ξεχωριστό για την ίδια κυκλοφορία είναι πως δεν έχει την ευχέρεια να επιλέξει ο εκάστοτε αγοραστής την Κάρτα, αλλά η ίδια η Κάρτα ευθαρσώς τον Επιλέγει. Και οι Κάρτες θα δοθούν όλες τυχαία, ειδάλλως η όλη υλοποίησή τους δεν θα έχει κανένα απολύτως νόημα. Η διαδικασία βάσει της οποίας θα γίνει η ανάσυρση των καρτών είναι ένα διαφορετικό ζήτημα, το οποίο δεν θα αποκαλυφθεί, ούτε και υπάρχει λόγος άλλωστε. Δεν σας κρύβω όμως πως ανυπομονώ για τη στιγμή που θα ανοίξει κάποιος/α το πακέτο, θα αντικρύσει την Κάρτα που τον/την επέλεξε και θα διαβάσει το σημείωμα: «σου έλαχε ο ΘΑΝΑΤΟΣ». Και μήτε είναι παντελώς τυχαίο πως επίσημη ημερομηνία κυκλοφορίας ορίστηκε η εορτή των Χριστουγέννων.
Χρειαζόμαστε περισσότερη Τέχνη στη ζωή μας. Έχουμε Ανάγκη από Όραμα και οφείλουμε να το Αντιληφθούμε. Η θεατρικότητα του 1990s avant-garde εξασθένησε, οι ηθοποιοί ξέχασαν τα φθαρμένα τους κουστούμια και οι χήρες στέρεψαν τα πικρίζοντα δάκρυά τους. Ενδεχομένως να τα αντικατέστησαν με ενδιαφέρουσες post-black ή psych-booze μοτοσυκλετικές κόντρες, αλλά θα ήταν ευχάριστο κάποια στιγμή να εστίαζαν και σε πιο ολοκληρωμένα τραγούδια. Και αν δεν σμιλεύονται πλέον στη σκηνή στο ποσοστό που θα επιθυμούσαμε, χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από μερικά κλαδιά, μια κουκούλα ή ένα κρανίο με κεριά για να ανυψωθούμε σε υπερβατικό επίπεδο. Η αλήθεια είναι, δηλαδή, πως επιθυμούμε να Επιβιώσουμε. Όμως οι μπάντες που παρέμειναν Διαχρονικές δεν είναι όσες Τζάμαραν, όσο εκείνες που υπενθύμισαν πως ο Θάνατος δύναται να σου χτυπά κάθε στιγμή τη πόρτα.
«But I, the Lurker,
The Carrier of Wounds outlived it,
I have left now.
(Have I Not..?)
...None shall outlive this Rhyme...»
{youtube}LcmVJAGBa1Y{/youtube}
