.jpg)
Ακόμα και αν το hip hop είναι ένα κατά βάση εγωκεντρικό μουσικό είδος, από αυτά μάλιστα που το ego και η εμπορική απήχηση του είναι λόγος για αιματοκύλισμα, η ανάγκη για συλλογική δράση που βοήθησε καθοριστικά στην ανάπτυξη του ήχου (βλέπει την Universal Zulu Nation του Afrika Bambaataa στα τέλη των 70s), έδινε πάντοτε περισσότερους πόντους σε αυτούς που αποφάσιζαν να κινηθούν ομαδικά. Όπως, εξάλλου, θα γίνει ξεκάθαρο στα παρακάτω παραδείγματα, το πλάνο της «μεγάλης εικόνας» είναι πάντοτε η εκτόξευση στην pop/rap στρατόσφαιρα των μπροστάρηδων κάθε ομάδας.
Ακολουθώντας χρονολογική σειρά, αυτές είναι οι 7 κολεκτίβες που από τα 90s μέχρι σήμερα κερδίσαν τη θέση τους στη λίστα με τις πιο επιδραστικές παρέες της rap μουσικής.
Tα 90s
1. Native Tongues
Εν αρχή είναι οι Α Tribe Called Quest, οι De La Soul και οι Jungle Brothers. Tρία από τα πρώτα επιτυχημένα γκρουπ του hip hop στα τέλη των 80s αποτέλεσαν τον συνδετικό κρίκο με τις πρώτες ημέρες της rap κουλτούρας (όπως την όρισαν οι Djs Kool Herc, Afrika Bambaataa, Grandmaster Flash με το ανάλογο στυλ ντυσίματος, τα γκραφίτι και τη μάχη με το κρακ) στη γενέτειρα του ήχου, Νέα Υόρκη. Με επιτυχίες όπως το "Because I Like It Like That" , το "Can I Kick It?" και το "Me, Myseld And I" σχημάτισαν το Native Tongues όχημα που στόχο του είχε να εκπαιδεύσει τις επόμενες γενιές στην ανοιχτόμυαλη λυρικότητα της ρίμας πάνω από καλά κρυμμένα jazz samples. Καθόλου τυχαία, όσοι φίλοι της rap έψαξαν τις πηγές από τις οποίες δανείστηκε ήχους η τριάδα των Native Tongues, ανακάλυψαν τη μαγεία της jazz και τη σημασία του να ραπάρει κανείς με συνείδηση (φυλετική, ταξική, κοινωνική), ενώ, παράλληλα, γέμισαν με χρώματα και αισιοδοξία τις κυκλοφορίες τους, επικοινωνώντας τη δημιουργική πλευρά της rap, κόντρα στο σκληρό προφίλ που έχτιζαν για το είδος οι N.W.A. στην Δυτική Ακτή. Μέχρι να μπουν τα 90s με τους Native Tongues είχαν συνταχθεί ονόματα όπως η Queen Latifah και οι Black Sheep, μεταξύ άλλων. Tο άλμπουμ 3 Feet High And Rising (1989)των De La Soul και ακόμα περισσότερο το Low End Theory των A Tribe Called Quest (1991) είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι του Native Tongues κινήματος.
2. Wu-Tang Clan
O ορισμός του πρώτου rap σούπεργκρουπ. Στην εποχή που το rap της Ανατολικής Ακτής χρειαζόταν να απαντήσει στo ηχητικό τείχος που έστηνε ο Dre στο L.A., η Wu Tang κολεκτίβα (όραμα της αχαλίνωτης φαντασίας του RZA που αντλούσε έμπνευση από την ασιατική κουλτούρα και τις πολεμικές τέχνες) σχηματιζόταν (το 1992) στο απομακρυσμένο Στάτεν Άιλαντ της Νέας Υόρκης και μέτραγε 8 ιδρυτικά μέλη. Βάσει του πρωτότυπου RZA πλάνου, θα είχαν δικαίωμα πέρα από την Wu Tang δραστηριότητα να μπορούν να υπογράψουν πολυεθνικά συμβόλαια, αφού πρώτα υπηρετήσουν στον απόλυτο βαθμό για την παγκόσμια εδραίωση της Wu Tang φίρμας. Αυτό που κατάφεραν οι GZA, Ol' Dirty Bastard, Method Man, Raekwon, Ghostface Killah, Inspectah Deck, U-God, και Masta Killa ήταν να αλλάξουν το hip hop όπως το ξέραμε και να δημιουργήσουν ίσως την πιο ισχυρή rap ετικέτα. Kαι με το μανιφέστο Enter The Wu-Tang (36 Chambers) έκαναν ξεκάθαρο ότι δεν έχουν έρθει για να δοξαστούν μόνο από εσάς, αλλά και από τα παιδιά των παιδιών σας. Εις τον αιώνα τον άπαντα, oι Wu Tang θα γράφουν το προσχέδιο για αυτό που ονομάζουμε rap γκρουπ.
3. Dungeon Family
Στα μέσα των 90s η σκηνή της Ατλάντα και κατά συνέπεια. του αμερικάνικου Νότου, ακόμα και αν δε διέθετε το hype ή τις διασυνδέσεις των δύο βασικών αξόνων, είχε ξεκινήσει να τραβάει τα βλέμματα των πιο μυημένων. Ο παραγωγός Rico Wade aka "The Dungeon", κεντρικό πρόσωπο της Organized Noized ομάδας (που είδε την ιστορία της να γίνεται ντοκιμαντέρ στο Netflix) ξεκίνησε να συγκεντρώνει στο υπόγειο του σπιτιού του, πρόσωπα που σύντομα θα «έκλεβαν» τη δόξα από τις δύο βασικές rap αγορές και θα δημιουργούσαν τη βάση για τη γιγάντωση του ήχου της Ατλάντα που στα 00s θα «γεννούσε» την trap. Αρχικά, τρύπωσαν στα charts κάνοντας παραγωγική δουλειά για το “Waterfalls" των TLC και ξεκίνησαν να βάζουν την Ατλάντα στον rap χάρτη με δίσκους-ορόσημα για τον ήχο του Νότου όπως το Southernplayalisticadillacmuzik (1994) των Outkast (μαζί τους οποίους συνέχισαν να σκοράρουν χιτς μέχρι και το Stankonia του 2000), αλλά και τους Goodie Mob και τον μπροστάρη τους, Cee-Lo Green. Σε ένα υπόγειο της Ατλάντα με αναθυμιάσεις φτηνού αλκοόλ, καπνού και πατσουλί από στρίπερς, η Dungeon φαμίλια γέμισε με πρασινάδα τους τραπεζικούς λογαριασμούς της για παραπάνω από μία δεκαετία και στα 00s προετοίμασε κάποιους από τους σοβαρούς rap σουπερσταρς των ημέρων μας, όπως ο Killer Mike των Run The Jewels και ο Future.
4. Soulquarians
Όταν οι Roots κινδύνεψαν να μείνουν χωρίς την προστασία της πολυεθνικής Geffen στην μετά-αυτοκτονίας Cobain εποχή, ο Questlove είχε την ιδέα της δημιουργίας μιας urban κιβωτού που θα έσωζε και τελικά, θα αναδείκνυε μια ντουζίνα από ανερχόμενους τραγουδιστές και παραγώγους που θα επανέφεραν στα τέλη των 90s τις διαχρονικές αξίες που διέκριναν τον γλυκό ήχο της Sade. Oνόματα που σήμερα προκαλούν δέος όπως οι Talib Kweli, Common, Mos Def, Erykah Badu, Bilal και D'Angelo ήταν οι ερμηνευτές, με τους Q-Tip, Questlove, James Poyser και τον αξεπέραστο J.Dilla στην καρέκλα του παραγωγού και όλα αυτά πίσω από τις πόρτες του ιστορικού Electric Ladyland στούντιο του Jimi Hendrix. Αυτό που σήμερα φαίνεται σαν dream team της μαύρης μουσικής, τον Ιούλιο του 1995 έφτασε το ντεμπούτο του D’Angelo, Brown Sugar, στο νο.6 του αμερικάνικου r'n'b chart, κάνοντάς τον αυτομάτως μια από τις εκφραστικότερες έγχρωμες ανδρικές φωνές της γενιάς του. Λίγο αργότερα ήρθε το Voodoo του 2000 που αποτελεί και την ποιοτική κορύφωση των Soulquarians σε επίπεδο άλμπουμ κυκλοφοριών.
Στο πλάι του D' Angelo στεκόταν επάξια η δεύτερη κορυφαία μαύρη φωνή των 90’s μετά τη Lauryn Hill. H Εrykah Badu συγκρίθηκε με την Billie Holiday και το ντεμπούτο της Baduizm έφτασε στο νούμερο 2 του αμερικάνικου Billboard (και) με τον Questlove στην παραγωγή. Το μεγάλο break ήρθε με το Grammy στο "You Got Me" του 1999 και την επίσημη συνεργασία των Roots με την Badu.
Xωρις να καταλαβαίνουν ακριβώς τι διαμάντια σκάλιζαν, οι Soulquarians είδαν στα μέσα των 00s τα άλμπουμ τους να εκτιμώνται μαζικά και τον ήχο τους να επιδρά καταλυτικά, δημιουργώντας ένα νέο μουσικό είδος. Η οργανική soul που είχε τόσο εύστοχα καλύψει ο Stevie Wonder δύο δεκαετίες πριν και το κήρυγμα rap θετικότητας που είχαν διαδώσει αρχικά οι Native Tongues σφραγισμένο από την στούντιο ιδιοφυία του αείμνηστου J.Dilla, εξύψωσε το καλοστημένο hip hop με εύρος σπάνιων ερμηνειών, από φωνές όπως αυτές των Erykah Badu, D'Angelo, Common, Mos Def, Talib Kweli και Jil Scott, δημιουργώντας μια ελιτιστική μορφής μαύρης pop.
Tα 00s
5. A$AP Mob
O Steven Rodriguez aka A$AP Yams είχε ένα όραμα ανάλογο με όλους τους παραπάνω και ξεκίνησε να επαναφέρει τη rap δόξα στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης το 2006. Ονόμασε την μπίζνα A$AP Worldwide, συνδέθηκε με οποιονδήποτε ήταν κάποιος στο rap κύκλωμα των 00s μέσα από το
ΤΑ 10s
6. ODD FUTURE
OFWGKTA = Odd Future Wolf Gang Kill Them All.
Το ακρωνύμιο της πιο ενδιαφέρουσας rap κολεκτίβας που προέκυψε την περασμένη δεκαετία στο Λος Άντζελες, είναι ικανό να σας προκαλέσει πονοκέφαλο.
Odd Fututre ονομάζεται η μουσική συμμορία που έστησε σχεδόν 3 χρόνια πριν ο Tyler The Creator και περιλαμβάνει από τη soul και r'n'b του Frank Ocean μέχρι την υποχθόνια ραπ του πιτσιρικά Earl Sweatshirt, τη φουτουριστική soul των Internet και το hardcore punk rock των Trash Talk.
Wolf Gang ή αλλιώς Golf Wang είναι το εμπορικό πρόσωπο της κολεκτίβας. Εδώ
Για τη μουσική ιστορία της παρέας, ο σκασμός από mixtapes που γιγάντωσε την φήμη τους βρίσκεται εδώ.
Kλειδί της επιτυχίας, η απόφαση του αρχηγού Tyler να προσλάβει για μάνατζερ το ζεύγος Clancy, δηλαδή τον Christian και την Κim Clancy που έχοντας φάει τα νιάτα τους στο να προωθούν τους δίσκους των Eminem, 50 Cent, Limb Bizkit στην Ιnterscope, αποφάσισαν να στηρίξουν το ταλέντο των πιτσιρικάδων. Έτσι, από παιδιά εργατικής τάξης με χαρτζλίκι για Wendy's happy meal, τους μετέτρεψαν σε rap κολεκτίβα με δικό τους φεστιβάλ, εκπομπή στο Adult Swim και συμβόλαια πολυεθνικών διανομών, φτιάχνοντας περιουσίες για τον κάθε έναν από τους Tyler, the Creator, Hodgy, Left Brain, Casey Veggies, The Super 3 (Matt Martians & Pyramid Vritra), Jasper Dolphin, Earl Sweatshirt, Domo Genesis, Mike G, Frank Ocean, Taco Bennett και Syd tha Kyd.
Πότε συνέβησαν όλα αυτά; Μα ασφαλώς το βράδυ που ο Tyler σκαρφάλωσε στην πλάτη του Jimmy Fallon.
σ.σ.: Στα 10s και ενώ ένα προς ένα τα ονόματα από τις κολεκτίβες A$AP και Odd Future έγραφαν τη δική τους ιστορία, παρέες όπως η Pro Era και ετικέτες όπως η Awful Records που ανέδειξε ονόματα όπως ο Father, o Playboi Carti, ο ΙLoveMakonnen, η Abra καθώς και το παρεάκι του Kendrick Lamar με την Top Dawg Entertainment (βλ. ScHoolboy Q, Ab-Soul, SΖΑ, Jay Rock κ.α.) λειτούργησαν εν μέρει με λογική κολεκτίβας, αλλά o κύριος στόχος τους ήταν πάντοτε η εδραίωση των καλλιτεχνών σε ατομικό επίπεδο.
ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
7. BROCKHAMPTON
Το κοντέρ με τα χιλιόμετρα της κολεκτίβας των Brockhampton γράφει ακόμα. Όταν ο παραγωγός, ιδρυτικό μέλος και ηγετική μορφή Kevin Abstract έβαλε αγγελία στο φόρουμ Kanye To The ότι ψάχνει μέλη για νέα μπάντα, πήρε 30 απαντήσεις και οι 13 πιο γενναίοι παράτησαν τις μέχρι τότε ζωές τους και μετακόμισαν αρχικά σε ένα κοινόβιο στο Σαν Μάρκος του Τέξας και αργότερα στο Λος Άντζελες. Έπαιξαν έξυπνα τον τίτλο του rap boyband που πλέον προσπαθούν να «αποποιηθούν» και έχοντας μελετήσει ενδελεχώς όλους τους προηγούμενους, συν την κοινή τους συνισταμένη, τον Kanye, ξεκίνησαν να κάνουν τα πάντα μόνοι τους. Από τη δισκογραφική, μέχρι τις πρόμο καμπάνιες, τα βίντεο, εννοείται τη μουσική και την εν γένει αισθητική που με τον νέο τους δίσκο, Roadrunner: New Light, New Machine αναμένεται να τους επαναφέρει στην επικαιρότητα σαν το πιο κουλ hip hop συγκρότημα των ημερών μας. Με τρία Saturation (vol.I,II,III) άλμπουμ μέσα στο 2017, απέδειξαν ότι το μόνο που χρειάζεται κάποιος για να πετύχει είναι η σκληρή και επίμονη δουλειά. Τον Μάρτιο του ’18 υπέγραψαν πολυεθνική διανομή από τη Sony και τον Σεπτέμβρη της ίδιας χρονιάς είχαν το νούμερο ένα άλμπουμ στο Billboard με το Iridescene. To 2019, κυκλοφόρησαν το μέτριο αναλογικά Ginger. Όσο για τις προπαραγγελίες του Roadrunner: New Light, New Machine, που έχει συμμετοχές από JPEGMAFIA, Danny Brown, A$AP Rocky και A$AP Ferg, γράφουν ήδη απανωτά sold out.
.jpg)
