φωτογραφίες: Daniel Shea (1), Jennifer Gira (3), Cyrille Choupas (4), Frank Hoensch (5), William Lacalmontie (6)
Το νέο άλμπουμ Leaving Meaning, το οποίο έρχεται την επόμενη Παρασκευή (25/10), είναι πράγματι κάτι αρκετά διαφορετικό. Θεώρησες ότι η τελευταία εκδοχή των Swans έφτασε σε έναν ήχο που δεν γινόταν να προχωρήσει παραπέρα;
Δεν είχε πια νόημα. Αν συνεχίζαμε, τότε απλά θα επαναλαμβάναμε με κάποιον τρόπο όσα κάναμε από το The Seer (2012) και μετά. Θα γινόμασταν προβλέψιμοι και αυτό είναι κάτι που με ενοχλεί. Είχα ωστόσο υλικό γραμμένο στην ακουστική κιθάρα. Κι έτσι αποφάσισα να απευθυνθώ σε άλλους καλλιτέχνες –σε ανθρώπους με μουσικό μα και προσωπικό χαρακτήρα τέτοιον, που να μου κάνει. Ένα λοιπόν σημαντικό μέρος της διαδικασίας που οδήγησε στο Leaving Meaning, είχε να κάνει με το ποιος θα έρθει, σε ποιο κομμάτι, και γιατί. Από τη στιγμή που διευθετήθηκε, ο δίσκος προχώρησε γρήγορα.
Πώς το εννοείς αυτό το «προσωπικό χαρακτήρα»; Τι ακριβώς έψαχνες στις συγκεκριμένες συνεργασίες;
Όλα ξεκινούν με μια εικόνα, βασικά. Με φανταζόμουν δηλαδή σε ένα δωμάτιο, να παίζω τα τραγούδια που είχα· και προσπαθούσα να τοποθετήσω δίπλα μου άλλους καλλιτέχνες, διαλέγοντας από φίλους, από γνωστούς, από ανθρώπους τους οποίους εκτιμώ ως μουσικούς. Αν λειτουργούσε στο μυαλό μου, το προχωρούσα. Φυσικά έψαχνα και για τις αμιγώς μουσικές τους ικανότητες. Όμως η επιλογή είχε να κάνει κυρίως με το αν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με το υλικό.
Και τι βαθμό ελευθερίας είχαν στις ενορχηστρώσεις; Πόσο έλεγχο άσκησες στο τελικό αποτέλεσμα;
Είχα τον πλήρη έλεγχο και νομίζω ότι ήταν φυσικό, γιατί είμαι και ο δημιουργός των τραγουδιών αυτών, αλλά και ο παραγωγός του δίσκου. Οι αποφάσεις, επομένως, ήταν ξεκάθαρα δικές μου. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι επεδίωξα κάτι το απόλυτο, ότι δεν άκουσα π.χ. γνώμες στην ενορχηστρωτική διαδικασία και δεν ακολούθησα κάποιες παραινέσεις. Ήθελα βασικά όσοι ήρθαν να αισθάνονται ελεύθεροι να συνεισφέρουν, ακόμα και να επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα· φρόντιζα όμως να είναι ξεκάθαρο το γενικότερο αισθητικό πλαίσιο και η κατεύθυνση. Το όλο πράγμα λειτούργησε εν τέλει πολύ αρμονικά.
Μου άρεσε πολύ το "Sun Fucker". Έχει χαρακτήρα ιεροτελεστίας –όχι όμως ιδιαίτερα αγαθής, καθώς εμπεριέχει και το να υποφέρουν οι πιστοί...
Είναι καλό που το θέτεις έτσι, γιατί η όλη έμπνευση ξεκίνησε όντως από μια ιεροτελεστία. Από μια εικόνα, δηλαδή, που βρήκα σε ένα βιβλίο το οποίο διάβαζα πρόσφατα, γύρω από τους Αζτέκους και τον πολιτισμό τους. Υπάρχει λοιπόν ένας ιερέας, στην κορυφή μιας πυραμίδας, ο οποίος ξεριζώνει την καρδιά ενός θυσιαζόμενου θύματος και τη στρέφει προς τον ήλιο. Τη βρήκα πολύ όμορφη, γιατί με ενδιαφέρει διαχρονικά το πώς οι άνθρωποι λατρεύουν, το πώς επιδιώκουν δηλαδή να χάνονται μέσα σε μια πίστη ή σε μια ιδεολογία, βρίσκοντας στην πορεία μια ταυτότητα. Είτε με θετικό, είτε με αρνητικό τρόπο, γιατί πολλές φορές τόσο οι θρησκείες, όσο και οι ιδεολογίες, έχουν οδηγήσει σε ακραίες καταστάσεις. Πάντως έτσι γεννήθηκε το "Sun Fucker".
Ποιο είναι αυτό το βιβλίο για τους Αζτέκους;
(διστάζει) Δεν μπορώ να θυμηθώ τον τίτλο, με συγχωρείς. Δεν κατάφερα να το τελειώσω, είναι ένα βιβλίο 700 σελίδων, με τη συνολική ιστορία των Αζτέκων. Και είναι από αυτά με τις πολλές υποσημειώσεις, που το κάνουν δύσκολο να τα προχωρήσεις, αν θες να τις τσεκάρεις.
Και το "Cathedrals Of Heaven"; Ο τίτλος, πρέπει να σου πω, με παρέπεμψε σε heavy metal...
(γελάει) Heavy metal; Αυτό δεν το είχα σκεφτεί. Όχι, δεν έχει κάποια σχέση. Πάλι κι εδώ, η έμπνευση προέρχεται από τη λογοτεχνία και συγκεκριμένα από τα διηγήματα του J. G. Ballard. Έκατσα πρόσφατα και τα διάβασα όλα. Κάπου εκεί υπάρχει λοιπόν αυτή η εικόνα των ουράνιων καθεδρικών. Και βρήκα ότι μου ταίριαζε ωραία στους στίχους του τραγουδιού, καθώς το έγραφα.
Υπάρχει κι ένα ακόμα τραγούδι με ευδιάκριτες θρησκευτικές αναφορές στους στίχους, το "Annaline". Σε τι ακριβώς βρίσκεις ότι είχαν δίκιο ο Βούδας και ο Άγιος Ιωάννης του Σταυρού;
Είχαν δίκιο στην υπερβατική πραγματικότητα την οποία αναζήτησαν και οι δύο, μέσω βέβαια διαφορετικών διαδρομών. Έψαξαν δηλαδή για κάτι που πήγαινε πέρα από τις λέξεις, ίσως και πέρα από την ίδια τη σκέψη, λαχταρώντας να καθοριστούν σε σχέση με το Σύμπαν και με ό,τι προσλάμβαναν ως θεϊκό. Στο συγκεκριμένο λοιπόν τραγούδι, έθεσα την ίδια παράμετρο, αλλά με μέτρο την αληθινή αγάπη: τη βαθιά σχέση που μπορείς να αποκτήσεις με έναν σύντροφο που θεωρείς ως δικό σου άνθρωπο.
Σε απασχολεί γενικότερα αυτό το κάτι παραπέρα στους στίχους, έτσι δεν είναι; Συχνά οι δημοσιογράφοι ψάχνουν νομίζω να βρουν εσένα στα τραγούδια, όμως εσύ μιλάς στην πραγματικότητα ελάχιστα για τον εαυτό σου...
Μα τι νόημα θα είχε; Το βρίσκω τόσο εγωϊστικό, τόσο ναρκισσιστικό να μιλάς για τον εαυτό σου. Για μένα, οι στίχοι είναι απλά συμφραζόμενα, στην υπηρεσία της μουσικής. Δεν λέω ότι δεν αντλώ από τις προσωπικές μου εμπειρίες καθώς τους γράφω, ότι δεν υπάρχουν σε αυτούς με κάποιον τρόπο οι φίλοι μου, τα βιβλία που διαβάζω ή οι ταινίες τις οποίες βλέπω. Όμως δεν είναι αυτοβιογραφικοί. Με απωθεί πραγματικά μια τέτοια ιδέα.
Κάτι καλό που να είδες τελευταία, αλήθεια;
Α, βέβαια! Μια μίνι σειρά του Nicolas Winding Refn, λέγεται Too Old Τo Die Young και απ' όλα τα μέρη του κόσμου, τη βρήκα στο Amazon Prime. Έχει 10 επεισόδια συνολικά, τα οποία με απορρόφησαν πλήρως: είδα όλο το σίριαλ μέσα σε 2 μέρες. Δεν είναι πολύ γνωστό, ομολογουμένως –και σε κάποιους φάνηκε αργό. Είναι πράγματι αργό, έως πολύ αργό. Αλλά πρόκειται για φοβερή εμπειρία, με στιγμές οπερατικής βίας και με ένα γνήσιο πάθος.
Είναι ίδια η διαδικασία με την οποία γράφεις, όταν φτιάχνεις τραγούδια και όταν φτιάχνεις διηγήματα, σαν κι αυτά που μάζεψες πρόσφατα στη συλλογή The Egg;
Βασικά, είναι δύο εντελώς αντίθετες διαδικασίες. Όταν γράφω τραγούδια, ξεκινώ συνήθως από μια εικόνα. Αυτή μου δίνει το πρωταρχικό ερέθισμα. Όταν πάλι γράφω διηγήματα σαν κι εκείνα που υπάρχουν στο The Egg, λείπει η εικόνα. Δεν έχουν ούτε πλοκή, ούτε χαρακτήρες, μοιάζουν συχνά με καταγραφή σκέψεων. Μου αρέσουν βέβαια πολύ τα βιβλία με πλοκή και με χαρακτήρες. Όμως στα δικά μου γραπτά, παίρνω έναν διαφορετικό δρόμο.
Πέρυσι είδαμε κι ένα ακόμα βιβλίο, το Swans: Sacrifice And Transcendence - The Oral History, από τον Nick Soulsby. Το έχεις διαβάσει;
Το διάβασα, ναι.
Δεν θα το έλεγα και πολύ κολακευτικό για σένα...
Μισώ την ίδια μου την εικόνα, όταν την κοιτάω στον καθρέφτη. Πολλά απ' όσα διάβασα εκεί, είναι αλήθεια ότι δεν μου βγάζουν νόημα. Όμως υπάρχει ένα βιβλίο για τους Swans. Και το βρίσκω χρήσιμο να υπάρχει.
Κατά καιρούς έχεις πει ότι ίσως ενδιαφερόσουν να γράψεις ο ίδιος μια ιστορία των Swans. Εξακολουθείς να το έχεις στο μυαλό σου;
Ναι, το έχω αναφέρει. Όμως τελικά είναι μια ιδέα που απορρίπτω. Γιατί πάλι οδηγεί σε αυτό που λέγαμε και πριν, το πόσο ναρκισσιστικό είναι να μιλάς για τον εαυτό σου. Το νόημα των Swans, για μένα, βρίσκεται στη μουσική. Κατά τα λοιπά, είναι αφόρητα βαρετό ν' αποτελείς κομμάτι του rock κόσμου.
Τι το κάνει τόσο βαρετό;
Βρίσκω για παράδειγμα πολύ βαρετό το να ταξιδεύω με το βαν, αλλά και το όλο στήσιμο που χρειάζεται μια συναυλία, για να γίνει. Για μένα, όλα ξεκινάνε όταν ανεβαίνω στη σκηνή για να παίξω. Βασικά βαριέμαι όλα τα γύρω-γύρω από τη μουσική, είμαι εδώ αποκλειστικά γι' αυτήν.
Εδώ στην Ελλάδα –όπου έρχεσαι πολύ σύντομα– μας απασχολούν οι νέες εξελίξεις στη Συρία. Με δεδομένο ότι ο πατέρας σου ήταν ένας από τους Αμερικανούς στρατιώτες που πήραν μέρος στην Απόβαση στη Νορμανδία, τι γνώμη έχεις για τη ρήση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ότι δεν βοηθάει τους Κούρδους, καθώς ούτε εκείνοι βοήθησαν τις Η.Π.Α. στη Νορμανδία;
Ναι, είναι αλήθεια αυτό για τον πατέρα μου, ήταν στη Νορμανδία. Όσο για τον Ντόναλντ Τραμπ, μπορώ να σου πω ότι κατά τη γνώμη μου είναι ο χειρότερος Πρόεδρος. Τον θεωρώ έναν κλόουν· και ντρέπομαι πολύ για τη χώρα μου, για το ότι ψηφίσαμε έναν τέτοιον άνθρωπο.
Οι Κούρδοι, τώρα, πολέμησαν νομίζω πολύ γενναία ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος. Μαζί, πετύχαμε να περιορίσουμε σημαντικά κάτι που υπήρξε πάρα πολύ κακό. Το βρίσκω λοιπόν προδοσία, να τους εγκαταλείπουμε έτσι.
Παρά ταύτα, διαβάζω ότι ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να επανεκλεγεί το 2020...
Τι εφιάλτης θα είναι αυτό! Πραγματικά ελπίζω ότι δεν θα συμβεί.
{youtube}6M_K5565jSw{/youtube}
