Στο δεύτερο μισό της προηγούμενης δεκαετίας, η emo σκηνή πέρασε μία περίοδο έντονης αμηχανίας, παράλυσης και αυτοαμφισβήτησης. Ο λόγος ήταν αυτοδημιούργητος: οι εμπορικές μπάντες των '00s άφησαν σαν κατακάθι μία σειρά από στερεότυπα που έγιναν αναπόσπαστα της emo αισθητικής. Η μαζική αντίληψη για την κουλτούρα είχε επίσης πάρει εντελώς λάθος κατεύθυνση και οποιαδήποτε διασύνδεση με τη λέξη έμοιαζε σαν αρνητική μουσική –και, κατ' επέκταση πολιτισμική– ετικέτα για να την κουβαλάει κανείς. Ο λυρικός ρομαντισμός και η εύθραυστα cool πνευματικότητα των 1990s ημερών είχαν πια χαθεί κάπου ανάμεσα στις μαύρες σκιές, στις καμένες τρίχες (από το πολύ ίσιωμα) και στα ψεύτικα δάκρυα. Ψηφιδωτό που είχε εισχωρήσει βλαβερά στην κοινή γνώμη, ως στερεοτυπικά συμβατική «γνώση».
Όταν όμως άρχισε να ξεφουσκώνει η μόδα και οι μπάντες που τη δημιούργησαν απομακρύνθηκαν κι αυτές –τόσο μουσικά, όσο και αισθητικά– από την emo κουλτούρα, δημιουργήθηκε απότομα ένα κενό και παράλληλα μία μεγάλη ευκαιρία για να επανασυστηθεί η σκηνή με το πραγματικό της πρόσωπο. Μπάντες δηλαδή όπως οι Panic At The Disco, οι οποίοι απομακρύνθηκαν από τις emo pop ρίζες του ντεμπούτο τους, οι Fall Out Boy, οι My Chemical Romance, οι Used και οι Funeral For A Party άρχισαν είτε να διαφοροποιούν τον ήχο τους, είτε να διαλύονται, είτε να γίνονται λιγότερο σημαντικοί και αναγκαίοι στην τροφοδότηση του σύγχρονου emo.
Εν τω μεταξύ, στις οπισθοφυλακές και στα περιθώρια υπήρχαν γκρουπ τα οποία συνέχιζαν από εκεί όπου είχαν μείνει οι Mineral και οι Sunny Day Real Estate, διατηρώντας ανέπαφο το emo πνεύμα και εξελίσσοντας, δειλά και απόκρυφα, το συνθετικό υλικό. Μέσα ας πούμε από την Polyvinyl Records (κυρίως), ο Mike Kinsella των American Football εξερευνούσε διάφορες προοπτικές του ήχου, ξεσκονίζοντάς τον και καθιστώντας τον πιο φρέσκο και σύγχρονο μέσω των projects Joan Of Arc και Owen. Ακόμη, μπάντες όπως οι Pedro The Lion, οι Rainer Maria, οι Jazz June, οι Elliot και οι πάντα συνεπείς Appleseed Cast, διαπερνούσαν και αμφισβητούσαν τις συμβατικές emo φόρμες, εναρμονίζοντάς τις με τις νόρμες της εποχής. Ήταν γενικά ό,τι πιο ζωντανό και αληθινό είχε να επιδείξει η emo κουλτούρα εκείνη την περίοδο.
{youtube}3ac355NgsV0{/youtube}
Σε αυτό το σκηνικό δημιουργήθηκαν διάφορες δισκογραφικές εταιρείες: η Topshelf το 2005 στο Peabody της Μασαχουσέτης, η Tiny Engines το 2008 στo Charlotte της Βόρειας Καρολίνας, η Count Your Lucky Stars στο Fenton του Μίσιγκαν, ενώ ήδη υπήρχαν οι No Sleep Records και η προαναφερόμενη Polyvinyl. Όλες τους κατάφεραν να συγκεντρώσουν νέα, φρέσκα ονόματα και μπορώ να φανταστώ τα μέλη τους να φτιάχνουν ερωτικά mixtapes με κομμάτια των Jawbreaker, συζητώντας για το πώς το Diary των Sunny Day Real Estate τους άλλαξε τη ζωή.
Η πρώτη μυρωδιά των emo αναθυμιάσεων είχε βέβαια πιο σκληρό χαρακτήρα: τα παρθενικά άλμπουμ των La Dispute και Defeater το 2008, τα Vancouver και Travels αντίστοιχα, αντλούσαν άφθονα στοιχεία από το hardcore, τα οποία κι άδειαζαν επιδέξια στον emo καμβά. Η τάση αυτή ενισχύθηκε και από δύο ακόμη κυκλοφορίες, το ντεμπούτο των Piano Becomes The Teeth στην Topshelf (το Old Pride) και το πρώτο άλμπουμ των Touché Amoré …Το The Beat Of A Dead Horse, που εισήγαγε έντονα screamo στοιχεία στο μίνι αυτό κίνημα –το οποίο ονομάστηκε μάλιστα «το Κύμα», μετά από ένα inside joke μεταξύ των συγκροτημάτων.
Από εκεί (2010) και πέρα ξεκίνησε σταδιακά μια αθόρυβη αναβίωση, μακριά όμως από το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον και τις αδιάκριτες ματιές αγνώστων. Αμέτρητες μικρές μπάντες ξεπετάγονταν από το πουθενά και κυκλοφορούσαν άλμπουμ τα οποία άφηναν την εντύπωση πως κατανάλωναν για χρόνια (και με επιμονή) τη δισκογραφία των mid-1990s emo συγκροτημάτων για να παραδώσουν τελικά μία νέα, πιο σύγχρονη αισθητική στους μυημένους στην κουλτούρα. Τα πράγματα είχαν δηλαδή μόλις αρχίσει να σοβαρεύουν.
Η emo αναβίωση μπορεί να χωρισθεί σε δύο διακριτές περιόδους. Η πρώτη ξεκινάει το καλοκαίρι του 2009, όταν και κυκλοφόρησαν τα πρώτα άλμπουμ που έκλειναν συνωμοτικά το μάτι προς όσα παιδιά μεγάλωσαν με αφίσες των Sunny Day Real Estate και American Football στο δωμάτιό τους· και ολοκληρώνεται το καλοκαίρι του 2013, όταν το ρεύμα άρχισε ξαφνικά να λαμβάνει δημοσιότητα και να γίνεται το νέο «αναβιωτικό θαύμα» που αναζητούσε το δημοσιογραφικό indie κύκλωμα. Τουλάχιστον έτσι το αντιλαμβάνονται οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές. Αλλά ας ξεκινήσουμε από τις πρώτες, αθώες εποχές.
Μέχρι το φθινόπωρο του 2009, οι Blew It! και οι Empire! Empire! (I Was A Lonely Estate) είχαν κυκλοφορήσει τα γεμάτα ενέργεια και φρεσκάδα ντεμπούτα τους στην Topshelf, άλμπουμ που βρίθουν από ηχητικές και σημειολογικές αναφορές στους Mineral και στους American Football –τις δύο εντονότερες επιρροές στη νέα σκηνή. Ειδικά το άλμπουμ των Empire! Empire! (I Was A Lonely Estate) συνοψίζει με συγκινητικό τρόπο, κυρίως για τους λάτρεις της θρυλικής emo σκηνής των 1990s, όλες τις θεματικές και μουσικές αρετές εκείνης της εποχής, με τρόπο που είχε καιρό να επιτευχθεί. Τα επόμενα 2 χρόνια οι emo κυκλοφορίες ήταν τόσες πολλές, ώστε κυριολεκτικά έπρεπε κανείς να δείξει μονομανία για να κρατάει στενή επαφή με τη σκηνή. Αμέτρητες μπάντες κυκλοφόρησαν τα παρθενικά τους άλμπουμ και άρχισαν να τραβάνε κάμποσα βλέμματα, δημιουργώντας έτσι ένα πιο αισθητό buzz γύρω από αυτή τη νοσταλγική βουτιά αξιώσεων στο παρελθόν.
Μερικές από τις καλύτερες κυκλοφορίες της περιόδου είναι τα πρώτα άλμπουμ των Great Big Pile Of Leaves (έτσι θα ηχούσαν οι Brokian Social Scene αν δεν άκουγαν μόνο Built To Spill, αλλά πρόσθεταν και λίγο Sunny Day Real Estate), των Joie De Vivre (τα indie ερεθίσματα χτυπάνε κόκκινο), του ταλαντούχου Evan Thomas Weiss που χρησιμοποιεί το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Into It.Over It –το οποίο έκανε ιδιαίτερη εντύπωση για τον βαθμό ομοιότητάς του με δίσκους των Mineral– αλλά και το ΕΡ των The World Is A Beautiful Place And I Am No Longer Afraid To Die Now (TWIABP, στο εξής). Άξιο αναφοράς, όμως, και το ντεμπούτο των μόνων Βρετανών της ιστορίας μας, των Crash Of Rhinos, όπως βέβαια κι εκείνο των Balance And Composure: ακουγόταν σαν οι Foo Fighters να το γύριζαν σε πιο emo μονοπάτια.
{youtube}ceNZ4jOmJiU{/youtube}
Το 2012 ήταν μάλλον χρονιά ανασυγκρότησης και εσωτερίκευσης ιδεών και συναισθημάτων, αφού στον απόηχο του νέου μαζικού emo ξεσπάσματος επικρατούσε μια γαλήνια σιωπή. Κι ενώ τα μεγάλα μουσικά blogs αναρωτιούνταν αν άξιζε ο κόπος και ο αριθμός των ονομάτων για την επίσημη κήρυξη μιας emo αναβίωσης, ήρθαν 3 κρίσιμα άλμπουμ για να ακολουθήσει όχι απλώς αναβίωση, αλλά και μία σειρά από υποείδη μέσα σε αυτήν, που –με κάποιον τρόπο– ανακαλύφθηκαν σε λίγους μόνο μήνες.
Όπως και να 'χει, οι δεύτεροι δίσκοι των Into It. Over It και των TWIABP μοιάζουν ακριβώς με αυτό που είναι: ηχογραφήσεις από τύπους που πέρασαν πολύ χρόνο ακούγοντας Mineral και Sunny Day Real Estate, αλλά φτιάχνουν μουσική με πρωταρχικά ερεθίσματα τους Superchunk, Built To Spill, Arcade Fire και Wilco. Το φανταστικό Is Survived By των Touché Amoré επισφραγίζει τη δημοσιογραφική αποδοχή των εξελίξων με μια επίθεση απ' όλα τα emo μέτωπα –η αξία του πάντως για τη σκηνή νομίζω θα αποτιμηθεί αργότερα.
Άλλα αξιόλογα νέα άλμπουμ του 2013 και 2014, τα οποία ήρθαν να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τις θεωρίες των blogs για αναγεννήσεις μέσα από στάχτες, ήταν το δεύτερο των A Great Big Pile Of Leaves, το ντεμπούτο των Owel (μοιάζουν με παιδιά που μεγάλωσαν με Neutral Milk Hotel και Sigur Rós αλλά κάποιος φίλος τους έκανε δώρο το Diary σε προχωρημένη ηλικία), το πολύ συμπαγές και αυθεντικά αναβιωτικής υφής I’ll Be The Tornado των Dads, η δεύτερη δουλειά των Hotelier –ό,τι πιο κοντινό έχει υπάρξει ποτέ σε υβρίδιο μεταξύ ωμού punk και καθαρού emo– αλλά και το ψυχωμένο, γεμάτο συναισθηματικές εξάρσεις Rooms Of The House των La Dispute.
{youtube}mf9J1Mjji_E{/youtube}
Παράλληλα, σημειώθηκε έντονη κινητικότητα και από τις μπάντες που γέννησαν το σύγχρονο emo, αποτελώντας μόνιμη πηγή έμπνευσης και αναφοράς για τους αναβιωτές. Οι Texas Is The Reason λ.χ. επανενώθηκαν για μερικές συναυλίες (2012 ως 2014), το ντεμπούτο των American Football επανακυκλοφόρησε σε συλλεκτικό διπλό βινύλιο –κι έπαιξαν μάλιστα και μερικά live μετά από αρκετό καιρό– οι Sunny Day Real Estate κυκλοφόρησαν πέρυσι το πρώτο τους νέο κομμάτι μετά από 14 ολόκληρα χρόνια, οι Braid έβγαλαν νέο άλμπουμ με τίτλο No Coast αποσπώντας θετικές κριτικές, ενώ και οι Mineral έκαναν περιοδεία μαζί με τους Into It.Over It, σε ένα crossover μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος.
Το βασικό ερώτημα, όμως, συνεχίζει να αιωρείται: πρόκειται λοιπόν για μία τεχνητή αναβίωση, την οποία έβγαλαν στην επιφάνεια μερικά ανεξάρτητα μουσικά sites για δικούς τους σκοπούς; Ή για τη χωρίς κενά αγάπη προς μια κουλτούρα που έχει τα δικά της πρότυπα και τους δικούς της ήρωες;
Το επαναλαμβανόμενο μότο των πρωταγωνιστών της σημερινής σκηνής είναι πως δεν υπάρχει καμία αναβίωση –απλώς εσείς σταματήσατε να δίνετε την απαραίτητη προσοχή, απαντούν. Όμως είναι αλήθεια πως για κάποια χρόνια υπήρξε όντως διακριτό emo κενό, το οποίο η νέα αυτή φουρνιά κάλυψε δυναμικά, με νέες ιδέες. Και εξίσου αλήθεια είναι ότι το όλο ρεύμα σπρώχτηκε πράγματι ως ένα ακόμη trend της χιπστερικής μπλογκόσφαιρας το οποίο «πρέπει να τσεκάρει κανείς», έστω κι αν μια τόσο μονοδιάστατη προσέγγιση το αδικεί και οπωσδήποτε του αφαιρεί αξία. Άλλωστε πολλοί το ονομάζουν «post-emo indie rock», επισημαίνοντας το φλερτ με τον indie ήχο ως το στοιχείο που μοιράζονται οι περισσότερες μπάντες.
Δεν πρέπει ωστόσο να ξεχνάμε ότι το emo λειτουργούσε πάντα με τους δικούς του κανόνες: ήταν ένας ιδιαίτερος, εύθραυστος αισθητικός συγχρονισμός μεταξύ θεματικών μοτίβων και κιθαριστικών χαλιών, εμπλουτισμένος και αναπτυσσόμενος –σαν ζωντανός οργανισμός– με «τροφή» τη μουσική νόρμα της εκάστοτε εποχής. Σε αυτόν ακριβώς τον κανόνα υπακούει λοιπόν και η σημερινή σκηνή, αντλώντας από την indie νόρμα των καιρών μας.
Όπως έχει πει άλλωστε και ο Weiss των Into It. Over It., «Δεν έχει σημασία πώς θα το ονομάσετε, σημασία έχει ότι αισθανόμαστε να επικοινωνούμε στενά με τους φανς μας και με τις μπάντες με τις οποίες νιώθουμε μέρος της ίδιας παράδοσης»...
Προτεινόμενη δισκογραφία:
Into It.Over It. – Intersections (2013)
Touché Amoré – Is Survived By (2013)
The Hotelier – Home, Like NoPlace Is There (2014)
Dads – I’ll Be The Tornado (2014)