Βάζοντας το Παράξενο Δεν Είναι; να παίξει, μου ήρθε κατά νου η ιστορία μιας φίλης, την οποία μου διηγήθηκε σχετικά πρόσφατα. Είναι, που λέτε, τα παιδάκια στην τάξη και η δασκάλα τα ρωτά για τα αγαπημένα τους τραγούδια. Στη πλειονότητά τους μιλάνε για Σάκηδες, Βανδήδες, Καλομοίρες και λοιπούς ευειδής τραγουδιστές και τραγουδίστριες. Ένα και μόνο παιδάκι από όλη την τάξη σηκώνει το χέρι του και δηλώνει ευθαρσώς ότι το αγαπημένο του τραγούδι είναι το “Άσπρα Χαλικάκια”, το οποίο τραγουδά ο άγνωστος για όλη την τάξη -συμπεριλαμβανομένης και της δασκάλας- «κύριος Ξυδάκης». Η δασκάλα μαζί με τα άλλα παιδάκια, με βλέμματα βοοειδών, προσπαθούσαν να καταλάβουν ποιος είναι αυτός ο Ξυδάκης. Ο μικρός, μην έχοντας άλλη λύση, τους τραγούδησε το αγαπημένο του τραγούδι. Για τα ιδιαίτερα αυτά γούστα του υπεύθυνη ήταν μια κασέτα του μουσικόφιλου μπαμπά του, που την έβαζε κάθε λίγο και λιγάκι να παίζει στο αυτοκίνητο.
Από τότε το παιδάκι μεγάλωσε. Εννοείται ότι με τον καιρό απέρριψε ό,τι του έβαζε να ακούει ο μπαμπάς του και απέκτησε τα προσωπικά του γούστα. Εκεί κάπου στα 20 και κάτι κατάλαβε ότι αυτή η πλύση εγκεφάλου την οποία υπέστη στα παιδικά του χρόνια τον οδήγησε στη, νοσηρή κατά πολλούς, κατάσταση να πετά φλύκταινες στο άκουσμα βλαχοπόπ σουξέ εγχώριας κατανάλωσης. Με απλά ελληνικά, αυτό που θέλω να σας πω είναι ότι, για να ανακαλύψει ένα παιδάκι τη μαγεία της μουσικής -της καλής μουσικής- χρειάζεται έναν μεγαλύτερο άνθρωπο να τον καθοδηγήσει, να του μάθει δέκα πράγματα, να του αφήσει δίπλα του, έστω και προβοκατόρικα, 2-3 καλούς δίσκους, να τους ανακαλύψει σιγά-σιγά μόνο του. Και για αυτές τις τρυφερές ηλικίες οι δίσκοι που γράφτηκαν ειδικά για τα παιδιά ή αν θέλετε με αφορμή τα παιδιά, είναι ό,τι καλύτερο. Όμως το καλό παιδικό τραγούδι, για να προκύψει, πρέπει να πληρεί δύο βασικές και ικανές συνθήκες. Πρώτον, να μην θεωρήσει ποτέ ο δημιουργός ότι οι λιλιπούτειοι ακροατές της τέχνης του υπολείπονται σε νοημοσύνη και αντίληψη του ιδίου και των ενήλικων ομοίων του. Και, δεύτερον, να μη φοβηθεί την υπερβολή της φαντασίας. Αλλά, αντίθετα, να κινηθεί σε δρόμους σουρεαλιστικούς και ακραία φαντασιακούς. Σαν σε εκείνους όπου τρέχει το μυαλό του κάθε πιτσιρικά, όταν ένα ξυλάκι το κάνει σπαθί, μια πέτρα τη μεταμορφώνει σε φατσούλα, και μια γωνιά στο σπίτι του μπορεί να είναι ένας ολόκληρος κόσμος-καταφύγιο γι’ αυτόν.
Ο τελευταίος δίσκος του Θάνου Μικρούτσικου και της Μαρίας Παπαγιάννη πληρεί τις συνθήκες αυτές με το παραπάνω. Ουσιαστικά μιλάμε για την παιδική παράσταση η οποία ανέβηκε στο Μέγαρο Μουσικής τα Χριστούγεννα που μας πέρασαν με τίτλο Παράξενο Δεν Είναι; (σε σκηνοθεσία Σεσίλ Μικρούτσικου & Παναγιώτη Λάρκου). Με δυο λόγια, δύο παιδάκια ταξιδεύουν μέχρι την άκρη του ουράνιου τόξου, για να φέρουν πίσω στον κόσμο τα όνειρα των ανθρώπων που η κακιά μάγισσα τα έκρυψε…κακιά είναι άλλωστε ό,τι θέλει κάνει. Το CD περιλαμβάνει τα 17 τραγούδια της παράστασης. Και σε αυτή την περίπτωση δεν νομίζω ότι είναι δόκιμο να σας ξεχωρίσω κάποιο τραγούδι. Αυτό όμως που έχω να σας προτείνω, είναι να ακούσετε τα τραγούδια από την αρχή μέχρι το τέλος, διαβάζοντας παράλληλα τα μικρά κειμενάκια τα οποία τα συνοδεύουν, ώστε να σας βάλουν στο κλίμα του παραμυθιού. Οι μουσικές φόρμες του Θάνου Μικρούτσικου, ο απλός λόγος των στίχων και οι εξαιρετικές ερμηνείες των τραγουδιών συνιστούν ένα album που θα βγει και θα ξαναβγεί από τη ραφιέρα των CD σας για απανωτές ακροάσεις.
Η Χαρά Κεφαλά και ο Δημήτρης Πακσόγλου κρατούν το βασικό ερμηνευτικό κομμάτι του δίσκου. Πολύ καλοί και οι δύο στο ρόλο της μάγισσας και του σοφού αντίστοιχα. Ειδικότερα όμως για την Χαρά Κεφαλά, οφείλω να σας πω, βρισκόμαστε μπροστά σε μια αρτίστα-τραγουδίστρια, που στο μέλλον θα μας εκπλήξει με τις ικανότητές της και το ταλέντο της. Εξαιρετική φωνή την οποία τη χειρίζεται εκπληκτικά απέναντι στις διαφορετικές ερμηνευτικές απαιτήσεις των τραγουδιών τα οποία καλείται να πει. Ροκάρει στο “Εγώ Αποφασίζω!” με την ίδια άνεση που ερμηνεύει το πολύ γλυκό “Παράξενο Δεν Είναι;”. Μάλιστα, στο ομώνυμο τραγούδι της παράστασης, έχει μια εκπληκτική άρθρωση των συλλαβών, η οποία σε μαγνητίζει - η ποίηση του Γιάννη Ρίτσου σαφώς βοηθά. Στο “Σκαλιά Από Ύπνο Και Αστέρια” υπονοεί ερμηνευτικά μια εσωτερική οργή, που δεν μπορεί να ξεσπάσει μπροστά στη στεντόρεια φωνή του σοφού-Δημήτρη Πακσόγλου, που έρχεται σαν κατακλείδα στο τραγούδι. Αποκαλύπτεται όμως στη “Συνταγή Για Ενοχλητικά Παιδιά”. Πολύ ευχάριστοι και οι δύο σολίστ στο μουσικό τους “Καβγά”.
Από 'κει και πέρα, ο Θάνος Μικρούτσικος αντιμετώπισε τη δουλειά αυτή με πλήρη ευαισθησία. Δεν νομίζω ότι έγραψε παιδικά τραγούδια. Έγραψε τραγούδια για μικρούς και μεγάλους, που θα τα αγαπήσουν εξίσου. Η πολυχρωμία στις συνθέσεις του είναι αναπόφευκτη και επιτακτική, γιατί πολύ απλά πρέπει να ερεθίσει το χαοτικό πεδίο της παιδικής φαντασίας. Οι ενορχηστρώσεις ανήκουν φυσικά στον ίδιο και μοιάζουν να ολοκληρώνουν το σύνολο. Ειδικά τα πνευστά του Θύμιου Παπαδόπουλου ξεχωρίζουν. Πρέπει να γίνει όμως μια αναφορά και στις στιχουργούς, που δεν είναι άλλες από την ίδια τη συγγραφέα του έργου, Μαρία Παπαγιάννη, και την, πρόσφατα εκλιπούσα, Μελίνα Καρακώστα. Χειρίστηκαν τον λόγο με απλότητα και για αυτό συγκινούν ακόμα περισσότερο. Η ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, του Ναζίμ Χικμέτ και του Νίκου Καββαδία είναι ευχάριστες εκπλήξεις, οι οποίες καταλήγουν σε βασικούς κορμούς της όλης δουλειάς.
Δυο μικρές ενστάσεις για το τέλος. Πρώτον, μην έχοντας την τύχη να παρακολουθήσω το έργο και μιας και η εικόνα της μουσικής άπτεται της προσωπικής φαντασίας του καθενός, δεν μου κολλάει η ώριμη γυναικεία φωνή της Κόρας Καρβούνη στον ρόλο της μικρής ηρωίδας που επιλέχθηκε να ερμηνεύσει, όταν μάλιστα συγκρίνεται με την παιχνιδιάρικη φωνή της κακιάς μάγισσας Χαράς Κεφαλά. Και, δεύτερον, το εξώφυλλο του Γιώργου Βαφιά και το artwork της Κατερίνας Τζεβελέκη δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες μιας τόσο ευφάνταστης δουλειάς. Ήθελε μια μεγαλύτερη ελευθερία και ευρηματικότητα στο τρόπο με τον οποίο θα παρουσιάζονταν όλα τα στοιχεία του δίσκου. Αντ' αυτού τυπικές συνθετικές διατάξεις γραμμών και εικόνων που οδηγούν σε ένα αδιάφορο αισθητικό αποτέλεσμα.
