70 χρόνια συμπληρώθηκαν φέτος τον Σεπτέμβρη από τον άδοξο θάνατο του Νίκου Σκαλκώτα (1949), ο οποίος πέθανε στα 45 του μόλις χρόνια, από επιπλοκές που προκάλεσε η αμελημένη περισφιγμένη κήλη του.
Στους καιρούς που έζησε, παρότι άφησε αρκετό έργο, δεν έγινε κατανοητό, με αποτέλεσμα να θεωρηθεί ελάσσων συνθέτης: το ευρύ κοινό ποτέ δεν έμαθε το όνομά του, ενώ σπάνια άκουσε τις δημιουργίες του να παίζονται ζωντανά. Η σημερινή ωστόσο αποτίμηση είναι εντελώς διαφορετική, καθώς ο Σκαλκώτας θεωρείται διεθνώς από τους πολύ σημαντικούς Ευρωπαίους συνθέτες της μεταπολεμικής περιόδου, ο οποίος πέτυχε να βρει μια δική του «γλώσσα» μεταξύ της Δεύτερης Σχολής της Βιέννης και του Ιγκόρ Στραβίνσκι.
Πρόσφατα, η πιανίστρια και μουσικολόγος Λορέντα Ράμου -η οποία διατηρεί στενή σχέση με το έργο του Σκαλκώτα καθ' όλη την πορεία της- ενεπλάκη σε 2 νέους δίσκους με αναφορά στον Σκαλκώτα, οι οποίοι κυκλοφόρησαν από ευρωπαϊκές εταιρείες. Με το Duo Palmós που διατηρεί μαζί με τη Γερμανίδα φαγκοτίστρια Stefanie Liedtke, ηχογράφησε το άλμπουμ Breathless για λογαριασμό της γερμανικής δισκογραφικής Spektral, όπου υπάρχει μια εκτέλεση στη "Σονάτα Κοντσερτάντε Για Φαγκότο Και Πιάνο" (1943).
Ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, ωστόσο, παρουσιάζει η έκδοση με τίτλο From Berlin To Athens: Piano Works By Nikos Skalkottas, η οποία εκδόθηκε από τη σπουδαία BIS της Σουηδίας. Εδώ, απηχείται η προσωπική έρευνα της Ράμου στο έργο του Σκαλκώτα από το 1921 ως το 1949, η οποία απέφερε 3 πιανιστικές συνθέσεις σε πρώτη παγκόσμια ηχογράφηση. Πρόκειται για 3 σουίτες γραμμένες στην Αθήνα κατά τα πρώτα χρόνια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, οι οποίες ηχογραφούνται για πρώτη φορά ως σύνολο.
Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του, η πολιτεία ανακήρυξε το 2019 σε Έτος Σκαλκώτα. Στο πλαίσιο λοιπόν της Νύχτας Πολιτισμού Athens Culture Net του Δήμου Αθηναίων, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει 3 ντοκιμαντέρ αφιερωμένα στον μεγάλο Χαλκιδιώτη συνθέτη -την Παρασκευή 4 Οκτωβρίου, στη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, στο Μέγαρο Μουσικής.
Το πρώτο ντοκιμαντέρ χρονολογείται στα 1979 και είναι φτιαγμένο από τον Μάνο Ευστρατιάδη για την ΕΡΤ. Έχει διάρκεια 55 λεπτά, τιτλοφορείται Μνήμη Σκαλκώτα και θα προβληθεί πρώτο, στις 18.00.
Το δεύτερο ντοκιμαντέρ ονομάζεται Νίκος Σκαλκώτας 1904-1949, το σκηνοθέτησε ο Σταμάτης Τσαρουχάς το 2018 σε συμπαραγωγή με την Cosmote TV και έχει διάρκεια 70 λεπτά. Θα προβληθεί στις 19.30.
Το τρίτο φιλμ είναι μια ταινία για τον Σκαλκώτα με οπτικοακουστικό υλικό από το αρχείο της ΕΡΤ. Λέγεται Η Επιστροφή του Οδυσσέα και γυρίστηκε το 1997 από τον Κώστα Αλεφαντή. Έχει διάρκεια 50 λεπτά και θα προβληθεί στις 21.00.
Η είσοδος και στα 3 ντοκιμαντέρ, είναι ελεύθερη.
{youtube}mTlv0WCJUDE{/youtube}
