H M.I.A. είναι καλλιτέχνιδα αρκετά διορατική για να δει ότι η ξεχωριστή πρώτη ύλη της, αποτελούσε δυνητικό διαμάντι για σμίλευμα. Και αποδείχθηκε πως κατέβαλε και τον κόπο, αλλά κατείχε και τον τρόπο για να το κάνει αυτό πραγματικότητα.
Παιδί μεταναστών από τη Σρι Λάνκα, γεννήθηκε στο Λονδίνο, επέστρεψε στη χώρα της και έζησε τη φρίκη του εμφυλίου πολέμου, με τον πατέρα της να είναι μέλος του επαναστατικού τάγματος των Tamil Tigers. Τελικά ξαναγύρισε ως έφηβη στη βρετανική πρωτεύουσα, προσπαθώντας να στρώσει έναν ομαλό δρόμο προς την ενήλικη ζωή. Η Mathangi Maya Arulpragasam, όπως και βαπτίστηκε, είχε ήδη με το «καλησπέρα» μια πολιτισμική, κοινωνική και βιωματική παρακαταθήκη, αρκετά μακριά από το μέσο παιδί της Βρετανίας που «τρωγόταν» με τη μουσική και ονειρευόταν να ξεπηδήσει λίγο παραπέρα από τη γειτονιά και την τοπική pub του.
Έτσι, λοιπόν, το βιωματικό στοιχείο το προέβαλε εξ αρχής στα μουσικά της βήματα. Με το ντεμπούτο της Arular (2005), συστήθηκε ως ένα σκουρόχρωμο κορίτσι το οποίο θυμάται από πού προέρχεται, αλλά συγχρόνως ξέρει και πού στοχεύει. Ενσωμάτωσε δηλαδή τον ήχο και την κουλτούρα της πατρίδας της σε χιπ χοπ ρυθμούς γεμάτους τσαγανό και κολλητικά, στακάτα ρεφρέν, σπάζοντας τα «σύνορα» με τρόπο στον οποίον κάποιος ίσως και να μην πόνταρε τα λεφτά του, πριν ακούσει το τελικό αποτέλεσμα. Στον δίσκο εκείνο, έδωσε το όνομα του πατέρα της. Στον επόμενο, έδωσε το όνομα της μητέρας της –και βρήκε για τα καλά τη μήτρα της δικής της δημιουργίας.
Το Kala (XL Recordings, 2007) σε πιάνει εξ απήνης, μιας και το τελευταίο πράγμα που περιμένεις να ακούσεις στα πρώτα δευτερόλεπτα είναι το “Roadrunner” των Modern Lovers. Μέχρι να επιστρέψει σε «ροκάδικες» αναφορές, η Μ.Ι.Α. ιχνηλατεί τον ήχο αλλά και τον κόσμο (της) με έναν τρόπο βαθιά προσωπικό και συγχρόνως οικουμενικό, από κάθε άποψη. Είναι άλλωστε κι ένας δίσκος-παιδί του κόσμου, μιας και ηχογραφήθηκε σε διάφορες χώρες, από την Αυστραλία, μέχρι την Ινδία και την Τζαμάικα. Όσο για την καρέκλα του παραγωγού, ο Timbaland, έναν χρόνο αφού σύστησε την R'n'B στη Nelly Furtado (και τούμπαλιν), έβαλε το χεράκι του εδώ στο “Come Around”, κάνοντάς μας να στοιχηματίσουμε ότι η Μ.Ι.Α. θα γινόταν μια πολύ πιο ενδιαφέρουσα μούσα του παραγωγού-Μίδα. Ωστόσο, τελικά, το μεγάλο μέρος της παραγωγής του άλμπουμ θα αναλάμβανε η ίδια, μαζί με τον Switch.
{youtube}wcN1i6Qcjxg{/youtube}
Πολλές φορές αυτός ο δίσκος μοιάζει σαν να χειρίζεται την ηχητική παράδοση της Σρι Λάνκα με τη μέθοδο που τα παιδιά της Roc-A-Fella «μαγείρευαν» τα chipmunk soul beats τους. Στο γιορτινό “Boyz” ή στο “Mango Pickle Down River”, οι ήχοι συμπυκνώνονται και μεταμορφώνονται με επαρκώς καρτουνίστικο και παιχνιδιάρικο τρόπο, ώστε να δίνουν την αίσθηση πως όλοι στο στούντιο ρουφούσαν μπαλόνια με ήλιο κατά τη δημιουργία τους.
Δεν είναι όμως ότι μπλέχτηκε εδώ απλά ένας έθνικ ήχος με δυτικότροπες δομές. Μεταλλαγμένοι αφρικάνικοι ρυθμοί και νιγηριανό flow μας επιφυλάσσει ο Afrikan Boy στο “Hussel”. Το “Jimmy”, πάλι, αποτελεί την κοντινότερη απόδειξη του πώς θα ακουγόταν η Μ.Ι.Α., αν την είχε ανακαλύψει ο Giorgio Moroder επί ινδικού εδάφους. Στο δε beat του “20 Dollar”, το “Blue Monday” σαμπλάρεται με τρόπο που θα το ακούγαμε άνετα βλέποντας συγχρόνως τον Thom Yorke να χορεύει στο βίντεο του “Lotus Flower”. Για να ικανοποιήσουμε ωστόσο τις indie φαντασιώσεις μας, θα αρκεστούμε στο “Where Is My Mind?” των Pixies που ακούγεται μέσα στο κομμάτι.
{youtube}pfRk004wNWk{/youtube}
Ανάμεσα βέβαια σε όλα αυτά τα ηδονιστικά beats, το ευφυέστερο κομμάτι του δίσκου θα αποδειχθεί αυτό στο οποίο η μουσικός θα επιλέξει να σαμπλάρει Clash και να χρησιμοποιήσει χτυπήματα δαχτύλων, πυροβολισμούς και ήχο ταμειακής μηχανής ως δομικά ρυθμικά στοιχεία: όποιος υποστηρίξει πως δεν έχει μιμηθεί με κινήσεις των χεριών του τα ηχητικά εφέ, πιθανότατα ψεύδεται. Το “Paper Planes” θα διακωμωδήσει και θα κατακρίνει συγχρόνως τα προβλήματα που αντιμετώπιζε με την αμερικανική βίζα εκείνο τον καιρό η Μ.Ι.Α. (λόγος που δεν της επέτρεψε να κάνει ηχογραφήσεις στις Η.Π.Α.). Είναι πολλοί εδώ οι στίχοι που διακατέχονται από πολιτική αιχμηρότητα, αλλά αυτό το «Third world democracy/Yeah, I've got more records than the KGB», μάλλον δεν θα με κάνει ποτέ να πάψω να γελάω συνωμοτικά.
Το Kala, όπως και κάθε δίσκος της Μ.Ι.Α., είναι ένα μωσαϊκό της ζωής της, μόνο που εδώ όλα συντονίστηκαν στο σωστό μήκος κύματος, σχεδόν άψογα. Είναι πιασάρικο και ξεσηκωτικό, σχεδόν διονυσιακό, αλλά πολύ αιχμηρό για να χαϊδεύει αυτιά και να είναι πλήρως φιλικό προς τον χρήστη. Η Μ.Ι.Α. θέλει στιγμιαία να σε φοβίσει, φωνάζοντάς σου να μην φοβάσαι. Γνωρίζει πως το πολιτικό (θα πρέπει να) είναι και εκ των πραγμάτων προσωπικό· όπως και τους κανόνες της βιομηχανίας, τους οποίους και χρησιμοποιεί προς όφελός της, χωρίς να την ορίζουν αυτοί.
Η δεκαετία που μόλις έφυγε απέδειξε ότι, μεταξύ άλλων, ήταν σε μεγάλο βαθμό και η δεκαετία του non-genre. Η δεκαετία δηλαδή όπου τα είδη μπασταρδεύτηκαν τόσο και με τέτοιον τρόπο, ώστε ουσιαστικά αλληλοεξοντώθηκαν κι έφτιαξαν έναν πραγματικά νέο ήχο. Καλλιτέχνες σαν τη Μ.Ι.Α. (όχι απαραίτητα αισθητικά, αλλά ως προς την αντιμετώπιση που δείχνουν στον ήχο) θα πρέπει πλέον να λάβουν τα εύσημα που τους αναλογούν.
{youtube}ewRjZoRtu0Y{/youtube}
