Αναγνωρισμένη ως μία από τις καλύτερες ορχήστρες του πλανήτη, η Φιλαρμονική της Βιέννης έρχεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει, σε δύο ειδικές βραδιές, ολόκληρο το συμφωνικό έργο του Μπραμς.
Κυριακή 15 και Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου, ώρα 8:30 μ.μ.-
Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης
Διευθύνει ο διακεκριμένος Ιταλός αρχιμουσικός Ντανιέλλε Γκάττι
Η Φιλαρμονική της Βιέννης –μια ορχήστρα σύμβολο– επιστρέφει στην Αθήνα, προσκεκλημένη για άλλη μια φορά του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Όλες οι συμφωνίες του Μπραμς σε δύο συναυλίες, την Κυριακή 15 και τη Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου (ώρα έναρξης 8:30 μ.μ.) στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης, υπό τη διεύθυνση του διάσημου ιταλού αρχιμουσικού Ντανιέλε Γκάττι. Οι δύο εμφανίσεις του φημισμένου συνόλου στην Αθήνα εντάσσονται στον δημοφιλή Κύκλο εκδηλώσεων Διεθνείς Ορχήστρες.
Η συναυλία της 15ης Φεβρουαρίου πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη της Εθνικής Τράπεζας. Η συναυλία της 16ης Φεβρουαρίουπραγματοποιείται χάρη στη γενναιόδωρη χορηγία Έλληνα του εξωτερικού, ο οποίος επιθυμεί η δωρεά του να παραμείνει ανώνυμη.
Η Φιλαρμονική της Βιέννης, στην πρώτη της συναυλία (15/2), θα ερμηνεύσει τιςΣυμφωνίες αρ. 3, έργο 90 και αρ. 1, έργο 68. Στη δεύτερη συναυλία (16/2), το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει τις Συμφωνίες αρ. 2, έργο 73 και αρ. 4, έργο 98.
Ο Γιοχάννες Μπραμς
Ο Γιοχάννες Μπραμς (1833-1897), μια από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες της μουσικής του 19ου αιώνα, άσκησε αποφασιστικής σημασίας επιρροή στους σύγχρονους και μεταγενέστερους ομότεχνούς του. Καταπιάστηκε με τη σύνθεση συμφωνιών σε ώριμη ηλικία και ασχολήθηκε με τη συγκεκριμένη φόρμα μια περίπου δεκαετία (έως το 1885).
Τα τέσσερα συμφωνικά του έργα είναι γραμμένα σε κλασικά ρομαντικό ύφος. Ο Μπραμς ολοκλήρωσε την Πρώτη του συμφωνία, ύστερα από εικοσαετή προετοιμασία το 1876, καθώς ήθελε να ξεπεράσει τα συνθετικά πρότυπα της συμφωνικής γραφής του Μπετόβεν, αν και ο διάσημος μαέστρος Χανς φον Μπύλοφ που τη διηύθυνε στην πρώτη της εκτέλεση, αναφέρθηκε σε αυτήν αποκαλώντας την «Η δεκάτη συμφωνία του Μπετόβεν». Η Συμφωνία αρ. 2, έργο 73, που γράφτηκε μέσα σε μόλις λίγους μήνες στα 1877 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά την ίδια χρονιά στη Βιέννη, είναι πλημμυρισμένη από φως και μελωδικότητα. Γι’ αυτό και κάποιοι της έδωσαν το προσωνύμιο «Ποιμενική», αν και δεν έχει κοινά σημεία με την ομώνυμη συμφωνία του Μπετόβεν.
Τρία χρόνια μετά τη Δεύτερη συμφωνία του, ο Γερμανός μουσουργός άρχισε να επεξεργάζεται τη Συμφωνία αρ. 3, έργο 90, που ολοκληρώθηκε το 1883 και σημείωσε τεράστια επιτυχία, με αποτέλεσμα, πολύ γρήγορα, το έργο να γίνει γνωστό και στην Αμερική. Ένας από τους πρώτους που την άκουσαν ερμηνευμένη στο πιάνο από τον ίδιο τον Μπραμς ήταν ο Ντβόρζακ, ο οποίος τη θεωρούσε ως ένα έργο «απίστευτης ομορφιάς». Η Τέταρτη και τελευταία συμφωνία του Γιοχάννες Μπραμς, η οποία είναι μία από τις σπουδαιότερες του 19ου αιώνα, πρωτοπαρουσιάστηκε στις 25 Οκτωβρίου 1885 υπό τη διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη, ο οποίος είχε αρχίσει να τη γράφει ένα χρόνο νωρίτερα. Ως συμφωνικό έργο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της ευαίσθητης ισορροπίας του ανάμεσα στον Κλασικισμό και τον Ρομαντισμό.
Η Φιλαρμονική της Βιέννης…
… ιδρύθηκε από τον Όττο Νικολάι το 1842, και εξαρχής μάγεψε κορυφαίους συνθέτες, αρχιμουσικούς αλλά και ακροατές σε όλον τον κόσμο. Η φήμη της οφείλεται όχι μόνο στον απόλυτα ομοιογενή ήχο της αλλά και στη μοναδική της οργάνωση και ιστορία. Σχηματίστηκε με πρωτοβουλία των μουσικών της Όπερας της Αυλής, οι οποίοι έθεσαν υψηλά καλλιτεχνικά κριτήρια στην ερμηνεία των έργων του Μότσαρτ και του Μπετόβεν και θέλησαν να οργανώσουν μια σειρά συναυλιών, ανεξάρτητα από το έργο τους στη βιεννέζικη Αυλή. Οι αρχές της δημοκρατίας αποτέλεσαν τη βάση για την οργάνωση αυτού του νέου εγχειρήματος, όταν οι μάχες για τη δημοκρατία άρχισαν μόνο έξι χρόνια αργότερα.
Είναι συνδεδεμένη όσο κανένα άλλο μουσικό σύνολο με την ιστορία και την παράδοση της ευρωπαϊκής κλασικής μουσικής. Στα 170 χρόνια λειτουργίας της, αποτελεί τη σημαντικότερη ορχήστρα της πρωτεύουσας της μουσικής και αναπόσπαστο κομμάτι στη μουσική εποχή που διανύουμε, χάρη στον μεγάλο αριθμό χαρισματικών συνθετών και μουσικών που έχει φιλοξενήσει. Ο Βάγκνερ την θεωρούσε «από τις καλύτερες ορχήστρες του κόσμου», ο Μπρούκνερ «τον ανώτατο μουσικό σύλλογο», ο Μπραμς δήλωνε «φίλος και θαυμαστής» της, ο Μάλερ συνδεόταν μαζί της, όπως έλεγε, με «τους δεσμούς της μουσικής τέχνης» και ο Ρίχαρντ Στράους συνόψιζε τα παραπάνω στη φράση «Όσο κι αν επαινέσει κανείς τη Φιλαρμονική της Βιέννης δεν είναι ποτέ αρκετό».
Μεγάλο μέρος της μοναδικότητας της Φιλαρμονικής της Βιέννης οφείλεται στη σχέση της με την Ορχήστρα της Κρατικής Όπερας της Βιέννης. Σύμφωνα με το καταστατικό της Φιλαρμονικής, μόνο τα μέλη της Ορχήστρας της Κρατικής Όπερας της Βιέννης μπορούν να γίνουν μέλη της Φιλαρμονικής. Αυτή η συμβιωτική σχέση εξασφαλίζει την αυτονομία και οικονομική ανεξαρτησία της Ορχήστρας, καθώς και το υψηλό καλλιτεχνικό της επίπεδο. Ένα άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμά της είναι η δημοκρατική της αυτοδιοίκηση που έχει διατηρηθεί με επιμέρους μόνο τροποποιήσεις μέχρι σήμερα, με ισχυρότερο σώμα του Συλλόγου το ίδιο το σύνολο των μουσικών της Ορχήστρας.
Το 2005, η Φιλαρμονική της Βιέννης ανακηρύχθηκε Πρεσβευτής Καλής Θέλησης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Σταθερός στόχος της είναι να στέλνει το ουμανιστικό μήνυμα της μουσικής σε όλους τους ακροατές της, εφαρμόζοντας στην πράξη την εισαγωγική φράση από το έργο του Μπετόβεν Missa Solemnis «Από την καρδιά στην καρδιά».
Ο Ντανιέλε Γκάττι…
… που θα διευθύνει τη Φιλαρμονική της Βιέννης στις δύο εμφανίσεις της στην Αθήνα, γεννήθηκε στο Μιλάνο. Μελέτησε σύνθεση και διεύθυνση ορχήστρας στη γενέτειρά του, στο Ωδείο Βέρντι. Έχει συνεργαστεί επανειλημμένως με τη Φιλαρμονική της Βιέννης, πρόσφατα στην όπερα «Μποέμ» του Πουτσίνι και σε δύο συμφωνικά κοντσέρτα.
Το βιογραφικό του περιλαμβάνει συνεργασίες με τη Βασιλική Φιλαρμονική, την Ορχήστρα της Εθνικής Ακαδημίας της Αγίας Καικιλίας, το Κόβεντ Γκάρντεν, το Τεάτρο Κομουνάλε της Μπολόνιας, την Όπερα της Ζυρίχης και το Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ. Έχει διευθύνει λυρικά έργα –συχνά νέες παραγωγές– του ρομαντικού και σύγχρονου ρεπερτορίου σε μεγάλα θέατρα, σε όλο τον κόσμο (Κρατική Όπερα της Βιέννης, Σκάλα του Μιλάνου, Βαυαρική Κρατική Όπερα, Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, Όπερα της Ζυρίχης, Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης, κ.ά.). Τον Δεκέμβριο του 2013, εγκαινίασε τη νέα καλλιτεχνική περίοδο της Σκάλα με την επετειακή Τραβιάτα που ανέβηκε στο ιστορικό θέατρο του Μιλάνου για τον εορτασμό των 200 ετών από τη γέννηση του Βέρντι. Ο Ντανιέλε Γκάττι είναι ένας από τους λίγους ιταλούς μαέστρους που έχουν προσκληθεί να διευθύνουν Βάγκνερ στο Μπαϋρώυτ (Πάρσιφαλ).
Το όνομά του έχει συνδεθεί επίσης με την Εθνική Ορχήστρα της Γαλλίας. Είναι μουσικός της διευθυντής από τον Σεπτέμβριο του 2008. Με το φημισμένο γαλλικό σύνολο έχει πραγματοποιήσει περιοδείες στη Βόρειο Αμερική, την Ισπανία, την Ιταλία, την Αυστρία, την Αγγλία και τη Γερμανία, με το οποίο έχει παρουσιάσει Κύκλους Μάλερ, Μπετόβεν και Τσαϊκόφσκι, την όπερα Πάρσιφαλ του Βάγκνερ σε συναυλιακή μορφή, καθώς και έργα-παραγγελίες της ορχήστρας σε σύγχρονους γάλλους συνθέτες.
Τα καλλιτεχνικά σχέδια του Ντανιέλε Γκάττι περιλαμβάνουν συνεργασίες με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου, την Κονσέρτχεμπαου του Άμστερνταμ, τη Στάατσκαπελλε της Δρέσδης, την Γκεβάντχαους της Λειψίας, τη Φιλαρμόνια, την Ορχήστρα της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας, τη Φιλαρμονική της Σκάλα, καθώς και με το Πασχαλινό Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ (πρώτη εμφάνιση). Επίσης, έχει αναλάβει τη μουσική διεύθυνση σε σημαντικές λυρικές παραγωγές στο Θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων στο Παρίσι, τη Φλωρεντινή Όπερα του Ουισκόνσιν, τη Σκάλα του Μιλάνου, τη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης και αλλού.
O Ντανιέλε Γκάττι έχει αποκλειστική συνεργασία με τη δισκογραφική εταιρεία Sony, για λογαριασμό της οποίας έχει ηχογραφήσει έργα Ντεμπυσσύ και Στραβίνσκι με την Εθνική Ορχήστρα της Γαλλίας. Πριν από έναν χρόνο κυκλοφόρησε επίσης σε DVD η όπερα «Πάρσιφαλ» που διηύθυνε στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης. Για την καλλιτεχνική του προσφορά έχει τιμηθεί με υψηλές διακρίσεις της ιταλικής και γαλλικής κυβέρνησης.
{youtube}ckuUq7im8H4{/youtube}