Ο καινούργιος δίσκος των Valis συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά (θετικά και αρνητικά) που είχαν σποραδικά οι προηγούμενοι έξι δίσκοι τους. Το συγκρότημα του μπασίστα των Screaming Trees Van Conner (με τη βοήθεια μάλιστα του Βενιαμίν Patrick Conner στη lead guitar) παρουσιάζει το εξής απλό σχέδιο δράσης στο Dark Matter: αναφορές στην επιστημονική φαντασία. Από το ίδιο το όνομα τους – παρμένο από το ομώνυμο βιβλίο του Philip Κ. Dick – έως και τα εξώφυλλα τους υπάρχει ένα σαφές βλέμμα προς το σύμπαν, είτε ως ελπίδα, είτε ως αρχετυπική απορία περί του περιεχομένου του. Και επειδή οι συμπαθούντες έχουμε συνηθίσει αυτή την εμμονή, μπορούμε ίσως να συγχωρήσουμε το μάλλον μέτριο artwork που, συν τις άλλοις, σου βγάζει τα μάτια για να διαβάσεις τους στίχους.
Στο καθαρά μουσικό τοπίο, τα πράγματα δεν έχουν απομακρυνθεί σημαντικά από ό,τι γνωρίζαμε (χωρίς αυτό να είναι σώνει και καλά αρνητικό). Στο Dark Matter οι Valis παίζουν ένα «χεντριξιανό» rock ‘n’ roll, βαρυκεντρισμένο στα ακόρντα του freak out, αλλά και με γερές τις ρίζες στον αμερικάνικο 1990s εναλλακτικό ήχο, όπως αυτός διαμορφώθηκε πέρα από τις μητροπόλεις Νέα Υόρκη και Λος Άντζελες. Με τη διαφορά ότι αυτή τη φορά παραλίγο να νομίσω ότι μπήκε ο...Ozzy Osbourne στη μπάντα! Για του λόγου το αληθές, αν ακούσει κάποιος τα φωνητικά του Van Conner θα ξύσει το κεφάλι του με απορία, νομίζοντας ότι ακούει τον τραγουδιστή του Never Say Die ή του Sabbath Bloody Sabbath.
Τέτοιες χαριτωμένες παγίδες υπάρχουν και αλλού στο Dark Matter. Στο πολύ συναισθηματικό “Everyone Sun” π.χ., θαρρείς πως έπεσε τηλέφωνο και πέρασε ο Mark Lanegan από το στούντιο, προκειμένου να συμβάλει κι αυτός στον δίσκο που έφτιαξε η σέχτα του κολλητού του. Σου κάνει εντύπωση βέβαια το ελαφρώς πιο καθαρό της φωνής (σταμάτησε να είναι ΤΟΟΟΣΟΟΟ βαρύτονος ο Lanegan, αναρωτιέσαι), αλλά μέχρι να ξεκοκαλίσεις τα credits μπας και κάτι σου ξέφυγε, έρχεται το ρεφρέν – και καταλαβαίνεις ότι κάποιος άλλος βρίσκεται πίσω από το μικρόφωνο. Και δεν είναι άλλος από τον περίφημο Jack Endino, old time classic παραγωγό τόσο της SST και άλλων εταιρειών, όσο και συγκροτημάτων τα οποία έπαιξαν ατόφιο rock ‘n’ roll στα τέλη των 1980s και στις αρχές των 1990s. Συνεργάτης και των Screaming Trees, ο Endino μπορεί να κάνει ένα inside joke, δεν το γνωρίζω, πάντως το συγκεκριμένο τραγούδι συγκαταλέγεται στα καλά του δίσκου και προκύπτει μάλιστα ωραία η φωνητική του αρμονία με τον ίδιο τον Van Conner. Ο Endino όμως πρέπει να πάρει τα συγχαρητήρια μας και για κάτι ακόμα: αν και παραγωγός μεσαίου βεληνεκούς και ποτέ επαρκής στην ηχοληψία των drums, εντούτοις έκανε κάτι που όλο και πιο σπάνια ακούω σε αμερικάνικες μπάντες: παρήγαγε έναν δίσκο όπου ακούς αυτή τη μπάντα να παίζει. Χωρίς φτιασίδια και φιοριτούρες, στήνεις αυτί και εγκέφαλο και ακούς τους Valis να παίζουν δυνατά και παλικαρίσια. Η αίσθηση του εναλλακτικού στην αυθεντική του εκδοχή, με λίγα λόγια: τέσσερις τυπαίοι βάζουν κάτω τα όργανα και σκληροκεντρίζουν τις ιδέες και τα παιξίματα τους. Ακούς την προσπάθεια, νιώθεις τη ένταση, σχεδόν μυρίζεις τον ιδρώτα των σωμάτων, ακόμα και μικρόφωνα που πέφτουν ακούς κάποια στιγμή (όχι δεν είναι lo fi άποψη).
Αν είστε λοιπόν λάτρης των Screaming Trees, του μπουκωμένου στο fuzz ήχου που δεν είναι σώνει και καλά στενόμυαλο stoner, των παραγωγών οι οποίοι σχετίζονται με ήχο και όχι με καντάρια κομπρεσσόρων, και αν τέλος θέλετε να έχετε ένα δίσκο που θα ακούτε με ευχαρίστηση 4 φορές το χρόνο εφόσον είστε λάτρης των παράγωγων της αμερικάνικης επαρχίας (προσοχή, όχι των suburbia), το Dark Matter κυκλοφορεί και σας περιμένει. Με όλες τις ατέλειές του, πρόκειται για ψυχωμένο άλμπουμ. Αναγνωρίζω ότι ως χαρακτηριστικό δεν είναι πανάκεια, στις μέρες μας όμως έχει πάψει να είναι αυτονόητο, αποτελώντας κάτι σαν παράσημο. Γι’ αυτό και τιμώ τους Valis.
