Ζούμε – εδώ και αρκετά χρόνια πλέον – στις μέρες όπου το hip hop (με ή χωρίς το R’n’B) απολαμβάνει της μέγιστης ως τώρα δημοτικότητάς του, έχοντας καταστεί η pop των 00s. Αλλά, όπως συνέβη και με όλα τα άλλα μουσικά είδη που απόλαυσαν αυτό το στάτους στην ιστορία, ένα τέτοιο άνοιγμα επιτρέπει μεν την επέκταση του είδους και τη βιώσιμη εμφάνιση σοβαρών δημιουργών σε μια ποικιλία εκφάνσεων, προμοτάρει δε και την εμφάνιση τυχοδιωκτών, οι οποίοι μιμούνται τα επιφανειακά χαρακτηριστικά της κουλτούρας προκειμένου να γίνουν pop stars και να αυξήσουν (σημαντικά) τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
Βέβαια τον Eminem δεν τον συγκαταλέγεις στους τυχοδιώκτες. Τα βιώματά του – όπως τα έχει εκθέσει στο 8 Mile – του έχουν δώσει γνήσιες λαβές συμμετοχής στο όλο πράγμα, η ικανότητά του να ραπάρει είναι αδιαμφισβήτητη, η συμμαχία του με τον Dr. Dre – η οποία συνεχίζεται και στο Relapse – σημαίνει κάτι, δεν πρόκειται απλώς για ένα εμπορικό τρικ. Από την άλλη όμως, καλό είναι να μην παραβλεφθεί και η παράμετρος της ανάγκης ενός λευκού σούπερ σταρ στην pop εποχή του hip hop. Ο Eminem είχε τις ικανότητες, το σύστημα χρειαζόταν κάποιον – ενδεχομένως πιο εύκολα κατευθυνόμενο, λιγότερο παλαβό και πιο διαθέσιμο να παίξει με τους μανατζεροκανόνες, αλλά τι να κάνουμε – οπότε όλα αυτά μεταφράστηκαν στο «φαινόμενο Eminem», συχνά κάνοντάς τον να φαίνεται πιο σημαντικός από ό,τι ίσως είναι κι επισκιάζοντας στην πορεία πιο σημαίνοντες hip hop παραγωγούς και τάσεις. Για όλους πάντως τους παραπάνω λόγους, το νέο του άλμπουμ Relapse διαθέτει ντε φάκτο ένα εκτόπισμα στα πράγματα, αποτελώντας μία από τις μεγάλες κυκλοφορίες του 2009, έστω και αν συνοδεύεται από ένα ερωτηματικό: μετά από πέντε χρόνια σιωπής, αποτοξίνωσης από τα ναρκωτικά, ενός καταστροφικού δεύτερου γάμου, της οδυνηρής δολοφονίας του κολλητού του Proof και αποφάσεων για το πού πάει η καριέρα του, αν πάει κάπου, τι έχει να μας πει ο Eminem;
Έχει κάτι να μας πει νομίζω, ευρισκόμενος, για μία ακόμα φορά, να διαφωνώ με το Pitchfork. Παρόλο που το Relapse είναι ένα πιο μεγάλο σε διάρκεια άλμπουμ από όσο χρειαζόταν – το αποτέλεσμα μόνο ως σφιχτοδεμένο δεν χαρακτηρίζεται – και παρά το ότι ο Eminem συχνά-πυκνά γίνεται κουραστικός έτσι όπως επαναλαμβάνει κόλπα παλιά και δοκιμασμένα, το έκτο του άλμπουμ τον επαναφέρει στα πράγματα ως μια σημαντική δύναμη του υγιούς hip hop, ικανής να ξανανακατέψει τη mainstream τράπουλα απλώς πουλώντας μερικά εκατομμύρια αντίτυπα και σκοράροντας 2-3 Top-10 επιτυχίες. Ασφαλώς και δεν είναι politically correct – και πότε ήταν ο Eminem; Και ασφαλώς ο Dr. Dre έχει ξανακάνει μπόλικη από τη «βρωμοδουλειά», έστω αν κι αυτός επαναπαύτηκε στα δεδομένα του. Ούτε λόγος δε για ευφυές sampling: το ξεχασμένο “Hot Summer Nights” των Night, μαζί με τα όμορφα φωνητικά της Charmagne Tripp, στρώνουν το κατακόκκινο χαλί του “We Made You”, το έτερο hit single “Crack A Bottle” (συνεργασία με τον Dr. Dre και τον 50 Cent) χρωστάει κάμποσα στο “Mais Dans Ma Lumiere” του Mike Brant, ενώ η παράνοια του “Insane” είναι 50% Eminem και 50% οφειλόμενη στο “Jock Box” των Skinny Boys. Να έλειπε κι αυτό το αψυχολόγητο δάνειο από τους Queen με τον Paul Rodgers στο “Beautiful”... Περισσότερη σημασία όμως από όλα αυτά έχει ότι ο Eminem τα ξαναβάζει μεν με τους δεδομένους πλέον δαίμονές του, στη φετινή όμως Relapse μάχη έρχεται οπλισμένος με μια φρέσκια άνεση με τις λέξεις και με το πιο ώριμο, ως τώρα, flow του, το οποίο τον οδηγεί σε μπόλικες απολαυστικές ερμηνείες (στα παραπάνω προσθέστε και στιγμές όπως το “Deja Vu”, το “Bagpipes From Baghdad” ή το “Stay Wide Awake”).
Εκεί που το Relapse σκαλώνει είναι στην πρόταση. Δεν έχει στην πραγματικότητα κάτι καινούργιο να μας πει, ούτε και τη δύναμη να ηγηθεί κάποιας νέας hip hop πρωτοπορίας – βρισκόμαστε άλλωστε 10 χρόνια μετά αφότου ο Eminem με τον Dr. Dre εκτέλεσαν την κίνηση ματ στον απόηχο της οποίας ανήκει και το Relapse. Δεν πειράζει, δεν είναι απαραίτητο, αποτελεί λάθος αυτή η αυτιστική αναζήτηση της πρωτοπορίας. Ο Eminem επιστρέφει στο προσκήνιο με ένα καλό άλμπουμ, που τον βρίσκει εξίσου παρανοϊκό, μη συμπαθή και εμμονοληπτικό όπως τον ξέραμε, συνάμα όμως πιστοποιεί ότι συνεχίζει να δουλεύει δημιουργικά πάνω στα όσα σταθερά τον απασχολούν/κυνηγάνε...
