Dub Echoes δεν ονομάζεται μόνο η παρούσα συλλογή, αλλά και ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ. Το οποίο ξεκινάει από τα πρώτα Sound System – τα κάτι σαν πάρτι με τα τεράστια ηχεία δηλαδή, που στηνόταν στην Τζαμάικα κατά τη δεκαετία του 1950 – συνεχίζει με την απαρχή του dub από ιδιοφυείς μουσικούς παραγωγούς όπως ο King Tubby, ο Lee Perry ή ο Bunny Lee και φτάνει στην σημερινή γενιά του dubstep. Η συλλογή αυτή της Soul Jazz Records δεν αποτελεί ακριβώς το soundtrack του ντοκιμαντέρ, αλλά περισσότερο την ηχητική του επιβεβαίωση. Όπως και να έχει, και τα δύο μοιάζουν να έχουν τον ίδιο σκοπό: να αποδείξουν δηλαδή την τεράστια επίδραση του dub, όχι μόνο σε επίπεδο ρυθμών ή όποιων άλλων μουσικολογικών κριτηρίων, αλλά κυρίως σε επίπεδο τεχνοτροπίας και μουσικών αρχών. Αρχών που διέπουν τόσο dub, αλλά και τα μουσικά είδη (κυρίως ηλεκτρονικής μουσικής) που αυτό ενέπνευσε.
Ας μην ξεχνάμε ότι η τεχνική του sampling εδραιώθηκε από τους πρώτους dub παραγωγούς (γεγονός που μάλλον βοήθησε τα μέγιστα για την εδραίωση της κουλτούρας των remix), όπως εδραιώθηκε και η εισαγωγή πολλών – σε ακραίο μάλιστα βαθμό κάποιες φορές – εφέ (π.χ. μπόλικα delay, reverbs κ.α.). Ήταν, εν πάση περιπτώσει, το dub η πρώτη μουσική όπου ο παραγωγός (ή ο μηχανικός ήχου αν προτιμάτε) έπαιρνε το σημαντικότερο ίσως μερίδιο στην καλλιτεχνική δημιουργία, ενώ αργότερα καλλιτέχνες όπως ο U Roy σκέφτηκαν να προσθέσουν τις δικές τους απαγγελίες πάνω σε αυτή την υπνωτική και εν πολλοίς επαναλαμβανόμενη ηχητική πλατφόρμα (μετέπειτα στις Η.Π.Α. αυτές μετεξελίχθηκαν σε rapping). Όπως καταλαβαίνετε, όταν αυτές οι αρχές και οι τεχνοτροπίες διείσδυσαν στην Δύση μπλέχτηκαν με την εκεί μουσική ιδιοσυγκρασία, με τις εκεί κοινωνικές ανάγκες και με τις ιδιοφυΐες άλλων σημαντικών καλλιτεχνών, δημιουργώντας έτσι αναρίθμητα είδη και υποείδη. Τα οποία βάση είχαν πλέον όχι τη ζωντανή απόδοση των κομματιών, αλλά το πώς ο εκάστοτε παραγωγός χρησιμοποιούσε τα samples, τα εφέ ή τα υπόλοιπα προηχογραφημένα μέρη. Αυτήν ακριβώς την διείσδυση του dub στη Δυτική κουλτούρα μελετάει τόσο το προαναφερθέν ντοκιμαντέρ του Bruno Natal, όσο και η παρούσα συλλογή.
Στο (διπλό) Dub Echoes επιχειρείται μια διάδραση μεταξύ της θρυλικής παλαιάς dub φρουράς με μια νέα γενιά που ασχολείται με ένα πιο ευρύ ηχητικό πλαίσιο, είτε αυτό φτάνει στο hip hop (Roots Manuva), είτε στο dubstep (Kode 9, Harmonic 313, Disrupt, Cotti), είτε σε πιο minimal techno μονοπάτια (Rhythm & Sound), είτε απλά σε μια πιο εκσυγχρονισμένη dub οπτική (Dub Syndicate). Το ενδιαφέρον δεν έγκειται όμως μόνο σε όσα ονόματα απαρτίζουν το Dub Echoes, αλλά και στο πώς τα παλιά κομμάτια διαδέχονται τα καινούργια (ή το αντίθετο), χωρίς η διαδοχή αυτή να δείχνει κουραστική ή παράταιρη. Έτσι, μετά τους hip hop/dubstep ρυθμούς του Harmonic 313 (“Dirtbox”) περνάμε στον King Tubby με το “Psalms Of Drums” και εν συνεχεία στο υπνωτικό και σκοτεινό “Sine Of The Dub” του Kode 9 (με φωνητικά του Spaceape). Μια διαδοχή κομματιών που περισσότερο έχει να κάνει με διαφορετικές (τόσο χρονικά, όσο και μουσικά) οπτικές του ίδιου πράγματος. Γιατί τελικά, όσο και να έχει εξελιχθεί το dub και τα παράγωγά του σαν είδη, η βάση και οι αρχές πάνω στις οποίες στήνονται τα κομμάτια παραμένουν (ακόμα κι αν αλλάζουν οι σχετικές τεχνοτροπίες) το τέμπο των ρυθμών ή οτιδήποτε άλλο. Εξαιρετική είναι και η συνεργασία του σημαντικού jungle παραγωγού Congo Natty (aka Rebel MC) με τον Spikey T στο “Creation Rebel”, αυτή του U Roy με τον Francois Kervorkian στο τραγούδι “Rootsman”, ή αυτή των Rhythm & Sound με τον Cornel Campbell στο υπέροχο “King In My Empire”.
Πολύ δύσκολα βρίσκεις κάποια αδύναμη στιγμή στο Dub Echoes. Η συλλογή δεν προσφέρει μόνο ένα ατράνταχτο επιχείρημα (στη μορφή δύο cd) για την τεράστια επίδραση που συνεχίζει ακόμα και σήμερα να έχει το dub στη Δυτική μουσική κουλτούρα, αλλά και μια απόδειξη των ισχυρών προτερημάτων του είδους: διεγερτικά ρυθμικά, υποχθόνια μπάσα, άμεση επαφή του groove του με την ψυχοσύνθεση του ακροατή. Αν δεν είστε γενικά ψημένοι με το dub, κλείνω την κριτική με μια κουβέντα του Mutabaruka (γνωστού dub ποιητή) μέσα από το Dub Echoes ντοκιμαντέρ, που αφορά στη σύγκριση των συχνοτήτων στις οποίες δίνει έμφαση το dub (οι χαμηλές, μπάσες συχνότητες – οι οποίες κάτω από το όριο της ανθρώπινης ακοής γίνονται αντιληπτές σαν δονήσεις) και αυτές (τις υψηλές, πρίμες συχνότητες) που κυρίως χρησιμοποιούνται σε Δυτικά μουσικά είδη: «In Jamaica you have to hold your heart, in Europe you have to hold your ears»! Jah bless…
