Αν και χρόνια πιστός τους φίλος, αναγνωρίζω ότι οι Camper Van Beethoven έγιναν γνωστοί – ιδιαίτερα στο indie κοινό – μέσω της μετέπειτα μπάντας του τραγουδιστή τους, David Lowery, τους Cracker. Γεγονός από τη φύση του άδικο μιας και, αν και δυνατή μπάντα, οι Cracker με τον α-λα-1970s σκληρό indie ήχο που προωθούσαν, υπολείπονται, αν όχι σε σημασία, σίγουρα πάντως σε ουσία της θρυλικής αυτής 1980s (κυρίως) μπάντας.
Αποτέλεσμα της ανθοφορίας της νεοψυχεδέλειας στη ρηγκανική Αμερική, με σοφές όμως παράλληλα βλέψεις προς την ιντελεκτουάλ Ευρώπη των 1970s (ο βιολιστής τους Jonathan Segal ήταν έτσι κι αλλιώς γεννημένος στη Γαλλία), με κεντημένες στο δέρμα τους τις ηχογραφήσεις των Pink Floyd (αλλά χωρίς το πομπώδες αυτών), των μπητνικούς Fugs και των ορεσίβιων (όταν το αποφάσισαν επιτέλους) Byrds, οι Camper Van Beethoven παρήγαγαν μία σειρά δίσκων, οι οποίοι έχουν μείνει στην ιστορία για την ιδιομορφία τους. Μιας και, εκτός του ότι χρησιμοποιούσαν τεχνικές αναλογικής ηχογραφήσεις ανάλογες με αυτές του 1971-1972, αφήσανε παράλληλα ένα ελευθεριακό και σατιρικό πνεύμα να κυριαρχήσει παντού στους στίχους τους. Πώς αλλιώς να εξηγήσει κάποιος την παράλληλη σύζευξη της διασκευής στους Status Quo (“Pictures Of Matchick Men”) μαζί με τραγούδια που ενθαρρύνουν την ενασχόληση των skinheads με το…μπόουλινγκ (σε ένα εκπληκτικό πολιτικό-σατιρικό σχόλιο στην εμφάνιση των nazi punks και λοιπών καραφλών στην αμερικάνικη underground σκηνή αρχών των 80s), με περιγραφές για την επίσκεψη των ZZ Top στην Αίγυπτο ή με χορικά σημεία ακραιφνούς pop, όπου η όραση των μελών της μπάντας…ευφραίνεται στη θέα της κόρης κάποιου, αγνώστων λοιπών στοιχείων, Jerry;
Η συγκεκριμένη συλλογή ανθολογεί την περίοδο 1985-1990 – αλλά εδώ ξεκινάνε τα προβλήματα. Για κάποιον λόγο η Virgin αρνήθηκε να τους δώσει τα δικαιώματα των τραγουδιών από την τελευταία περίοδο της μπάντας, οπότε οι Camper Van Beethoven αναγκάστηκαν να ηχογραφήσουν εκ νέου 4 συνθέσεις τους. Oι ίδιοι διατείνονται βέβαια ότι προσπάθησαν να είναι πιστοί στις πρώτες ηχογραφήσεις των τραγουδιών, ζήτημα όμως δύσκολο εκ της συμβάσεως: όποτε έχει άλλωστε γίνει κάτι παρόμοιο στην ιστορία του rock ‘n’ roll μας κάνει να κουνάμε συγκαταβατικά το κεφάλι. Από την άλλη, η αισθητική του εξωφύλλου και εσωφύλλου του Popular Songs έχει μία pop διάθεση, η οποία υποβιβάζει το γκροτέσκο στοιχείο που είχε η μπάντα σε μία απλή επίδειξη χαβαλέ και νεανικής τρελαμάρας. Κάτι το οποίο ενισχύεται και από το ίδιο το γεγονός μιας συλλογής με «δημοφιλή τραγούδια» - παρότι αποτελεί πραγματικότητα πως το γκρουπ άλωσε (από το 1984 και έπειτα) κάμποσες φορές τα κολεγιακά ραδιόφωνα των Η.Π.Α., με υπόγειες εκρήξεις ψυχεδέλειας καμουφλαρισμένης κάτω από τις ευδαιμονικές φωνές παιδιών ξεροτηγανισμένων από τον καλιφορνέζικο ήλιο και τον άκρατο 1980s συντηρητισμό της χώρας. Όσο και να προσπαθεί, λοιπόν, το Popular Songs να πείσει για το αντίθετο, οι Camper Van Beethoven ήταν συγκρότημα δίσκων και όχι singles: η ατμόσφαιρα που απέπνεαν οι δίσκοι τους ως σύνολα ήταν αυτή που τους έκανε μοναδικούς. Απόδειξη γι’ αυτό ότι πολλές φορές – ακόμα και την εποχή των αυλακιών στο βινύλιο – κολλούσαν συνθέσεις μεταξύ τους μεταδίδοντας με Wilson-ικό τρόπο την αίσθηση του στούντιο ως χώρου μετουσίωσης ιδεών και όχι απλής αποτυπώσεως ρεφρέν. Τα ανάποδα τραβήγματα της μαγνητοταινίας, οι επίτηδες (ή ωχαδελφίστικα) αφημένες στην τύχη τους ισορροπίες στη μίξη μεταξύ οργάνων και εφέ, η αίσθηση του χώρου και του απλώματος του ήχου σε όλα τα σημεία που επέτρεπε η μαγνητική εγγραφή ήταν συστατικά κάθε δισκογραφικής τους κατάθεσης.
Στην παρούσα όμως ανθολόγηση της Cooking Vinyl, αυτό το ίχνος της προσωπικότητας των Camper Van Beethoven χάνεται. Με αποτέλεσμα, σε έναν νεανία που θα τους προσεγγίσει χωρίς να ξέρει κάτι για αυτούς, η μπάντα – αντί για κρύπτη ηχητικού πανδαιμονισμού – να φανεί ως ένα απλό και ξεχασμένο εντευκτήριο παραγωγής χιουμοριστικών indie κολεγιακών ύμνων μάλλον ήσσονος σημασίας. Αν θέλετε ένα πραγματικό ντοκουμέντο της πορείας και της σημασίας τους, αναζητήστε καλύτερα το θαυμάσιο box set Cigarettes & Carrot Juice: The Santa Cruz Years, το οποίο κυκλοφόρησε πριν έξι χρόνια η ίδια η Cooking Vinyl.
