Ο Mercan Dede (αληθινό όνομα Akin Alical) είναι ένας πρωτοπόρος Τούρκος συνθέτης-DJ-μουσικός-παραγωγός, που πιστεύει ότι η μίξη της ψηφιακής-electronica μουσικής με την αναλογική, δημιουργεί μία «παγκόσμια γλώσσα», ικανή να ενώσει το παλαιό με το καινούργιο, το αρχαίο με το σύγχρονο, την Ανατολή με τη Δύση. Γεννημένος σε ένα φτωχό χωριό της δυτικής Τουρκίας τη δεκαετία του 1970, μοιράζει πλέον τη ζωή του ανάμεσα στη γενέτειρά του και το Μόντρεαλ του Καναδά και ήδη μετράει παρουσία 15 χρόνων στα μουσικά πράγματα. Έχοντας κυκλοφορήσει ήδη πάνω από 100 singles με διαφορετικά ονόματα (Arkin Allen, Blueman, Poundmaker,) έκανε το δισκογραφικό του ντεμπούτο το 1998 και λίγο νωρίτερα καθιέρωσε το όνομα Mercan Dede, με το οποίο απολαμβάνει πλέον παγκόσμια αναγνώριση τόσο στους κύκλους της electronica, όσο και σε εκείνους της jazz και world μουσικής. Η τριλογία των δίσκων Nar [2002], Su [2005] και Breath [2007] (Φωτιά, Νερό και Αέρας) έχει λάβει εξαιρετικές κριτικές, τις υψηλότερες ή και τις πρώτες θέσεις στα world charts και όλοι αναμέναμε τη συνέχεια με ένα album για το στοιχείο της Γης.
Η απάντηση, όμως, του Tούρκου συνθέτη ήρθε στις αρχές του 2008 με το album 800, το οποίο συνδυάζει την παραδοσιακή μουσική των Σούφι με την ambient και γενικότερα την electronica. Στα 2007, υπό την αιγίδα της UNESCO, γιορτάστηκαν τα 800 χρόνια από τη γέννηση του Mevlana Jalal-ud-Din Rumi, ενός από τους σημαντικότερους φιλοσόφους, ποιητές και μελετητές του ισλαμικού πολιτισμού. Υπήρξε ιδρυτής της αδελφότητας των Μevlana (ευρύτερα γνωστή μέσα από τη τελετουργία των περιστρεφόμενων δερβίσιδων) και υποστήριζε την οικουμενικότητα, μη κάνοντας διακρίσεις «ανάμεσα στον συγγενή και σε έναν ξένο». Ο Mercan Dede τιμάει εδώ τον «δάσκαλο» με 11 συνθέσεις, όπου κυριαρχεί ο απόκοσμος μαγικός ήχος του νέι, δεξιοτέχνες περκασιονίστες, πολυκάναλες ενορχηστρώσεις-παραγωγές, η ποίηση και τα ξέφρενα υπόγεια κύματα πνευματικής και εσωτερικής ευφορίας. Η ατμοσφαιρική ισχύς μπλέκεται αρμονικά με τo ambient και τη rap στο εναρκτήριο “800” ενώ, στο τέλος, το “Where Are You” κρύβει όλη την ουσία με τη σκοτεινή ηχώ της φωνής του ποιητή Hayrullah Esroz, η οποία σε παραπέμπει σε παράξενες μυστικιστικές τελετουργίες με δύσβατα μονοπάτια, σκιές και αρώματα Ανατολής. Είναι στ’ αλήθεια δύσκολο να απομονώσεις κάποιο κομμάτι, καθώς όλα «υπακούουν», με μία υπόκωφη δονούσα ενέργεια, την ουσία και το μήνυμα του album, που δεν είναι άλλο από την «ειρήνη».
Οι μελωδίες διακρίνονται από μία ευαίσθητη και απατηλή «εξωστρέφεια», η οποία εντείνονται με την εναλλαγή των ποιητικών στίχων και το προσωπικό στιλ μιας πλειάδας ταλαντούχων φίλων-μουσικών του Dede (όπως Mich Gerber, Shankar Das, Ben Grosman, Tanya Evanson, Shen-Qi, Ismail Tuncbilek κ.α.), με ρίζες από Τουρκία, Ιράν, Ινδία, Κίνα, Σουηδία και Καναδά. Κάθε προσωπική δουλειά του Mercan Dede αποτελεί ένα ξεχωριστό, δύσκολο και ολοκληρωμένο έργο με αρχή, μέση και τέλος. Πάντα αναζητάει να βρει τη γλώσσα η οποία εκφράζει το «που» και το «είναι» του καθενός σε αυτή τη ζωή. Για τον ίδιο, το album 800 αντιπροσωπεύει την «τρέλα» όλων των περασμένων χρόνων, καλών και κακών και φημολογείται (πάντα κατά τον ίδιο τον καλλιτέχνη) ότι είναι και το τελευταίο του δισκογραφικό πόνημα. Ονειρεύεται να μείνει λίγο πίσω και να παρατηρήσει αυτά που έχει δημιουργήσει μέσα του και έξω. Θα ήθελε να γίνει μάγειρας ή κηπουρός. Ας ελπίσουμε να συνεχίσει να εμπνέει και να εμπνέεται από τον κόσμο της μουσικής. Η μαγεία βρίσκεται παντού, ολόγυρά μας, αρκεί να ανοίξουμε τα μάτια της ψυχής και να την αναζητήσουμε…
