Υπήρχε διάχυτη μια συναισθηματική φόρτιση στο μικρό αμφιθέατρο της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών τη Δευτέρα το βράδυ, ιδιαίτερα εμφανής στα λόγια των ανθρώπων που προλόγισαν τη συναυλία, την πρώτη μετά τον πρόσφατο θάνατο του Μιχάλη Αδάμη. Ο κόσμος πάντως γέμισε τον χώρο για να τιμήσει, να θυμηθεί ή και να γνωρίσει την ηλεκτρακουστική πλευρά του Αδάμη, αυτή που πριν μισό αιώνα άνοιξε τον δρόμο για τους νέους (τότε) συνθέτες, ενώνοντας την παράδοση με τη σύγχρονη εποχή, το χθες με το σήμερα.
Μουσικά, η βραδιά άρχισε με τον "Μηνυρισμό" (1966), ενώ αργότερα ακούσαμε και τα "Προσχήματα" (1964) –δύο αμιγώς ηλεκτρακουστικά έργα, γραμμένα για μαγνητοταινία. Οι συγκεκριμένες δημιουργίες του Αδάμη βασίζονται κυρίως στη μικροδομή, διακατέχονται από ιδιαίτερη ατμόσφαιρα και καταφέρνουν να πλάσουν ένα παραδόξως ζεστό και φιλικό περιβάλλον, παρ’ όλο που η ατονικότητα και η ακανόνιστη δομή των ήχων μοιάζουν να αποτελούν βασική αρχή τους. Πρόκειται για έργα τα οποία χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη τον άνθρωπο –κλάματα νεογνών και ανθρώπινες φωνές. Είχα την αίσθηση πως τα στοιχεία αυτά, αλλά και γενικά όλα τα προηχογραφημένα μέρη, βρίσκονταν αρκετά χαμηλά όσον αφορά στην έντασή τους, μην αφήνοντάς σε έτσι να «μπεις» ολοκληρωτικά στο κομμάτι: ήταν στιγμές που προσπαθούσες να τεντώσεις τα αυτιά σου, ψάχνοντας για τους πλάγιους ήχους∙ οι οποίοι ήταν μεν εκεί, καλά κρυμμένοι στη χαμηλή τους ένταση δε.
Ακούστηκαν όμως και δουλειές του Αδάμη γραμμένες για περισσότερα μέσα –πάντα συμπεριλαμβανομένης της μαγνητοταινίας. Έτσι, από τη σκηνή παρέλασαν ένα φλάουτο (για το κομμάτι "Γλάρος ΙΙ"), ψάλτες, ισοκράτες και κρουστοί ("Μοιρολόι"), άλτο σαξόφωνο ("Ένδον"), φωνές, όμποε και τούμπα ("Κράτημα"). Προσωπικά, ξεχώρισα την ερμηνεία του "Ένδον", αφού ήταν το μόνο έργο στο οποίο το μέρος της μαγνητοταινίας βρισκόταν στην ένταση που θα επιθυμούσα, δένοντας ιδανικά με το ηχόχρωμα του σαξοφώνου. Να σημειωθεί εδώ πως πρόκειται για μεταγενέστερο πόνημα του Αδάμη, γραμμένο το 2001.
Σε όλα τα έργα τα πνευστά είχαν έντονη παρουσία, φλερτάροντας με την τζαζ, παίζοντας μέχρι και μελωδίες από αυτές που έχουμε συνηθίσει (στον Δυτικό κόσμο) να γεννούν συναισθήματα, χωρίς όμως να φοβούνται τον πειραματισμό με τα κλειδιά ή με το ίδιο το σώμα του οργάνου. Στις στιγμές που ξεχώρισαν συγκαταλέγονται τα "Μοιρολόι" και "Κράτημα", επιβεβαιώνοντάς μας τις απεριόριστες δυνατότητες της ανθρώπινης φωνής και το δέος που αυτή μπορεί να προκαλέσει στο μυαλό μα και στις ψυχές.
Η ερμηνεία του γιού του Μιχάλη Αδάμη στο "Κράτημα" έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο τη βραδιά-αφιέρωμα στον μεγάλο συνθέτη: με μια διάχυτη μελαγχολία, αλλά κι ένα χαμόγελο στην άκρη των χειλιών. Γιατί μέσα από τη μουσική μπορείς να ζήσεις για πάντα.
{youtube}teebv8Gogzw{/youtube}
