Πίσω από ένα success story, μπορεί καμιά φορά να κρύβεται μια σκοτεινή ιστορία.
Το Chaleur Humaine (2014), το πρώτο άλμπουμ της Γαλλίδας Héloïse Letissier, δεν κατέκτησε τους πίνακες επιτυχιών μόνο στην πατρίδα της, αλλά έγινε και το πιο μοσχοπουλημένο ντεμπούτο στο Ηνωμένο Βασίλειο για το 2016. Τη στιγμή όμως που ο δρόμος έμοιαζε να ανοίγει διάπλατα για την καλλιτέχνιδα, ξεκινούσε ένας πόλεμος σε δύο μέτωπα. Το ένα εντός –μια βαθιά κρίση ταυτότητας– και το άλλο εκτός, καθώς ήρθε αντιμέτωπη με κακίες και συκοφαντίες ότι δεν έκανε η ίδια το γράψιμο και την παραγωγή των τραγουδιών, και ότι ήταν στρίγκλα και καταπιεστική.
Ήταν ουσιαστικά η γυναικεία υπόστασή της ο παράγοντας που πυροδότησε και τα δύο μέτωπα: ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος να της αναγνωρίσει ποιότητες και δυνατότητες που έχει συνηθίσει να αποδίδει σχεδόν αποκλειστικά σε άντρες, ενώ η ίδια ένιωθε ολοένα και πιο σύνθετη οντότητα από «απλώς» θηλυκό· ολοένα και πιο εγκλωβισμένη στο σώμα και στον ρόλο που της είχαν αποδοθεί. Το Chris, το νέο της άλμπουμ, μοιάζει να είναι ένα εκτεταμένο στιγμιότυπο της εν εξελίξει διπλής αυτής σύγκρουσης.
Θα βρει κανείς εδώ αρκετά πράγματα που θυμίζουν το παινεμένο ντεμπούτο της Christine: εκείνες τις synth-pop μπαλάντες, λ.χ., που μπορεί να εκπροσωπήσει τόσο καλά. Αλλά το κυρίως πιάτο τούτη τη φορά είναι ο χορός. Ακούγοντας το Chris συναντάς ουκ ολίγες έντονες ρυθμικές ζώνες, οι οποίες παραπέμπουν σε διάφορα πράγματα: στον Michael Jackson του Dangerous (1991), στην αδερφή του την Janet εποχής The Velvet Rope (1997), στα πειράματα του Serge Gainsbourg με τη ντίσκο, στο g-funk και στη Slim Shady φάση του Eminem (2000), στην αχαλίνωτα ερωτική Madonna των 1990s. Όλα τους επικαιροποιημένα και αφομοιωμένα, χρησιμοποιούνται προκειμένου η καλλιτέχνιδα να σκιαγραφήσει τον νέο της εαυτό και να περάσει την ατζέντα της.
Ποιος είναι, όμως, αυτός ο εαυτός; Ποια η ατζέντα της Letissier;
Είναι ένας μη εαυτός, είναι μια μη ατζέντα, θα έλεγα. Μπορεί δηλαδή στο εξώφυλλο του Chris να ποζάρει ως ζόρικο αντράκι («I’m a man now» τραγουδούσε ήδη από τον προηγούμενο δίσκο), πάντως εντός δεν ξεκαθαρίζονται τα όρια ανάμεσα στο μάτσο και τη θηλυκότητα, ανάμεσα στη ρομαντική τρυφερότητα και στη ζωώδη σεξουαλικότητα. Είναι όλα ρευστά, μοιάζει να μας λέει η ηρωίδα μας, όλα είναι δυνατά: μπορώ να είμαι άλλη/άλλος κάθε στιγμή, ανάλογα τη διάθεσή μου. Εκεί λοιπόν που ζοριζόταν να γίνει κατανοητή και αποδεκτή, πλέον νιώθει αρκετά δυνατή ώστε να υιοθετεί μια πολυπρόσωπη κι ασυμβίβαστη περσόνα, που είναι βέβαιο ότι θα μετατρέψει τη δύσκολη αποστολή σε σχεδόν ακατόρθωτη. Είναι μια άσκηση στο «μη ανήκειν» τούτο το άλμπουμ –«I am done with belonging», όπως τραγουδά στο εναρκτήριο “Comme Si”.
Όχι ότι χρειάζεται να πιάσεις όλο το προαναφερθέν concept για να απολαύσεις το άλμπουμ. Μπορείς και να μείνεις απλώς στα τραγούδια, έτσι όπως στέκουν ως κατασκευές –και θα βρεις πολλά να θαυμάσεις: από βαθιά συγκινητικές μπαλάντες (“Make Some Sense”, “What’s-Her-Face”) μέχρι soundtrack για ιδρωμένες πίστες (“Girlfriend”, “Doesn’t Matter”, “Goya Soda”, “Feel So Good”), αλλά κι ένα άσμα για το πληρωμένο σεξ που θα μπορούσε άνετα να έχει γράψει ο Bruce Springsteen (“5 Dollars”). Το Chris είναι ακρόαμα που σε κατακτά αβίαστα, χωρίς να χρειάζεται να πέσει χαμηλά για να το πετύχει, καθώς, συν τοις άλλοις, διαθέτει και μια συγκλονιστική ερμηνεύτρια ως πρεσβευτή του. Και σε ένα επιπλέον παιχνίδι με την απανταχού ρευστότητα, έρχεται σε δύο εκδοχές· μία που αναμειγνύει αγγλικά και γαλλικά (συν κάτι παλιοκουβέντες στα ισπανικά) και μια δεύτερη, σχεδόν αποκλειστικά γαλλική, η οποία είναι ταμάμ για εμάς που τη βρίσκουμε άσχημα με αυτή τη μαγική γλώσσα.
Υπάρχει πάντως ο κίνδυνος, αν δεν πιάσεις το λέγειν, να περάσεις το Chris για άκακη απόπειρα ποπ αναβίωσης. Όμως στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα τσαμπουκαλεμένο διάβημα, για μια αριστοτεχνική χορευτική ρουτίνα επί πολιτικής πατίνας, για ένα νέο success story που γεννήθηκε ως εκ θαύματος μέσα από το disaster story το οποίο πυροδότησε η αρχική επιτυχία της δημιουργού του. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για ένα από εκείνα τα άλμπουμ του 2018 που, κατά την άποψή μου, έχουν ουσιαστικό και πολυδιάστατο εκτόπισμα, δίνοντας αφορμή για πολύ γόνιμες συζητήσεις.
{youtube}v8eulIH7tU0{/youtube}
