Για κάποιους, η επιστροφή του έντεχνου στο μοντέλο «ένας συνθέτης, ένας στιχουργός, ένας ερμηνευτής» θα φέρει και την επάνοδο της ποιότητας. Μακάρι, λέω εγώ, αν και δεν πιστεύω ότι η καταβαράθρωση που υπέστη ο κύριος κορμός του εγχώριου τραγουδιού ήταν ζήτημα του μοντέλου παραγωγής και μόνο. Δεν βρήκα, άλλωστε, στην αντίστοιχη σοδειά των τελευταίων χρόνων πολλά παραδείγματα που να δικαιολογούν την αισιοδοξία –περισσότερο για ευσεβείς πόθους θα έπρεπε να μιλάμε.
Το Είδα Του Τρελού Τα Κλάματα, πάντως, είναι δίσκος αυτής της κατηγορίας, ο οποίος λειτουργεί μάλιστα με τρόπο που σπάνια συναντάμε τα τελευταία χρόνια. Τα 8 λαϊκότροπα τραγούδια του, σε μελωδίες Μίνωα Μάτσα, στίχους Ελένης Φωτάκη και ερμηνείες από τη Φωτεινή Βελεσιώτου, αποδεικνύονται στιβαρά, καλοφτιαγμένα, όμορφα. Και διαθέτουν μια αμεσότητα η οποία σε στιγμές θυμίζει τα παλιά, καλά λαϊκά τραγούδια. Η επιτυχία αυτή, μάλιστα, δεν πιστώνεται στην εξέχουσα επίδοση κάποιου από τους συντελεστές, αλλά μάλλον οφείλεται στη μεταξύ τους συνεργασία –στο «κούμπωμα», όπως λέμε.
Δεν είμαι σε θέση, φυσικά, να γνωρίζω τον τρόπο με τον οποίο φτιάχτηκαν τα εν λόγω κομμάτια, αν δηλαδή μπήκαν οι στίχοι πάνω στη μουσική ή αν έγινε το ανάποδο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η σύμπλευση καθιστά άχρηστη μια τέτοια γνώση: είναι τέτοια η σύμπνοια λεκτικών και μουσικών φθόγγων, ώστε εξαφανίζει τα σημάδια της κατασκευαστικής διαδικασίας και αφήνει μπροστά σου ένα αποτέλεσμα που μοιάζει να προέκυψε από τον ίδιο εγκέφαλο, το οποίο αναγνωρίζεται ως απόλυτα πηγαίο και αβίαστο. Με τις ίδιες ακριβώς λέξεις θα χαρακτήριζα και τον τρόπο μεταφοράς του αποτελέσματος μέσα από το λαρύγγι της Βελεσιώτου, μέσα από αυτή τη φωνή που αδιαφορεί επιδεικτικά για φτιασιδώματα και κορώνες.
Καλό είναι βέβαια να ξεκαθαριστεί ότι δεν θεωρώ πως τούτο το άλμπουμ αποτελεί κάποιου είδους τομή για το εγχώριο τραγούδι –εξού και η συγκρατημένη βαθμολογία. Παρότι δηλαδή ξεπερνά σαφώς τον μέσο όρο της εποχής, δεν τολμά σε κάτι, δεν οραματίζεται κάποια υπέρβαση. Όχι ότι η φιλοδοξία να φτιαχτούν πραγματικά καλά τραγούδια είναι αμελητέα· κάθε άλλο, ειδικά σήμερα. Για να μιλήσουμε όμως για κάποιο ορόσημο θα χρειαζόμασταν κάτι παραπάνω, μια δειλή έστω προσπάθεια να ξεπεραστούν τα σύνορα μέσα στα οποία ασφυκτιά εδώ και χρόνια το τραγούδι μας. Αυτή λοιπόν η προσπάθεια δεν υπάρχει: παρότι φέρουν την ευδιάκριτη σφραγίδα της δημιουργού τους, τα λόγια της Φωτάκη μόνο κλαίνε και πονούν· παρά την ομορφιά τους, οι μελωδίες του Μάτσα δεν παίρνουν πουθενά μη αναμενόμενες διαστάσεις.
Δεν αξίζει, εντούτοις, να κλείσει ένα κείμενο για τον εν λόγω δίσκο σε μινόρε –κι ας δικαιολογεί κάτι τέτοιο η ίδια η ατμόσφαιρα και η θεματολογία του. Το Είδα Του Τρελού Τα Κλάματα είναι άλλωστε άλμπουμ που ξεχωρίζει άνετα μέσα στη δισκογραφική παραγωγή των τελευταίων χρόνων, κερδίζοντας με τη λιτότητά του, καθώς και με την αγάπη και πραγματική αφομοίωση με την οποία αντιμετωπίζει την παράδοση του Τσιτσάνη, του Χατζιδάκι και των άλλων: καταφέρνει δηλαδή να αποτίει φόρο τιμής στα εικονίσματά του χωρίς να σε σέρνει κι εσένα με το ζόρι μπροστά τους. Εγώ κρατάω ήδη σημειώσεις, εσείς;
{youtube}hSIDC-Lzn9k{/youtube}
